Во јули кинескиот автомобилски гигант БЈД потпиша договор за изградба на фабрика вредна милијарди долари во Турција. Фабриката ќе произведува 150.000 возила годишно, главно за пазарот на Европската унија.

Аналитичарите велат дека договорот претставува пресвртница во турско-кинеските односи.

„Овој договор има потенцијал да го намали трговскиот дисбаланс, трговскиот дефицит, што е штета за Турција. Од друга страна, за Кина тоа е исто така важно затоа што производите што се произведуваат овде ќе бидат ослободени од царини поради фактот што Турција има царинска унија со Европската унија.”, вели Сибел Карабел од Универзитетот Гедик.

Аналитичарите велат дека планираната фабрика е начин да се избегнат новите царини на ЕУ за кинеските возила и додаваат дека новата инвестиција е исто така знак за промена во политиката на Пекинг по години избегнување на инвестирање во Турција.

„Не ги гледате кинеските инвестиции во Турција, а причината за тоа е затоа што Кина ја доживува Турција како земја со висок политички ризик во регионот”, посочува Церен Ергенц од Центарот за европски политички студии.

Но, тоа се менува, а некои од заедницата на Ујгурите се загрижени дека Турција можеби се врти кон нив.

Анкара ја критикуваше репресијата на Пекинг врз неговото претежно муслиманско ујгурско малцинство и им понуди засолниште на многумина. Набљудувачите велат дека Ујгурите стравуваат дека инвестицијата на Пекинг во Турција од милијарда долари може да биде дел од договорот склучен за време на неодамнешната посета на турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан на Кина.

„Има гласини дека кинеската страна притиска за ратификација на овој договор за екстрадиција, дека би сакале Ујгурите во Турција, барем некои од нив, да бидат вратени во Кина за да им се суди во Кина итн.”, смета Какдаш Унгор од универзитетот во Мармарас.

Други сугерираат дека свртувањето на Кина кон Турција, членка на НАТО, би можело да биде дел од зголемената конкуренција на Пекинг за глобално влијание, особено со Соединетите Држави.

Аналитичарите велат дека Анкара и Пекинг наоѓаат зголемена дипломатска заедничка основа, вклучително и критики за војната на Израел против Хамас.

„Ако го земете, на пример, прашањето на Газа во моментов, Турција и Кина, па дури и без да се обидат, тие гледаат очи во очи по ова прашање. Нивните надворешни политики се усогласуваат, се преклопуваат и нивната политика станува многу поразлична од повеќето други западни земји. Значи, постојат одредени прашања на глобално ниво, на регионално ниво, за кои се чини дека Кина е многу подобар партнер од западните земји.”, смета Унгор.

Анкара го поздрави приемот на Пекинг на палестинските лидери во месец јули. Војната во Израел се заканува да ескалира, а набљудувачите велат дека тоа може само да обезбеди повеќе заедничка основа меѓу Анкара и Пекинг.