Милијарди долари меѓународна економска помош ќе бидат потребни за да се сменат децениското затворање на границите, воените операции и разрушувањата во Газа, се вели во извештајот објавен денес од Конференцијата на Обединетите нации за трговија и развој.
„Иако укинувањето на сите ограничувања е неопходен услов за одржливо закрепнување, тоа во никој случај не е доволно“, се вели во извештајот.
„Донаторите и меѓународната заедница треба да пружат значителна економска помош за да ја поправат големата штета што Газа ја доживеа поради долготрајните ограничувања и затворања и честите воени операции, кои ја задушија економијата и ја десеткуваа инфраструктурата“, се вели во извештајот.
Извештајот ги документира економските услови на окупираните палестински територии до крајот на 2022 година, пред тековниот синџир на катастрофални настани предизвикани од нападот врз Израел на 7 октомври од страна на милитантите на Хамас.
„Економските последици од тековната хуманитарна криза во Газа е важно да се утврдат“, рече Ричард Козул-Рајт, директор во Конференцијата на Обединетите нации за трговија и развој.
Тој рече дека е неверојатно тешко да се процени штетата.
„Тоа се згради. Тоа се болници. Многу е тешко да се направи соодветна проценка додека не престанат борбите, но таа мора да биде во милијарди долари ... во десетици милијарди долари“, рече Козул-Рајт.
„Она што мислам дека го нагласува извештајот е загрижувачкиот тренд во помошта за палестинската економија, плус нејзината неспособност да генерира сопствени фискални приходи на независен начин“.
Во извештајот се вели дека повеќедецениската израелска блокада на Газа ја уништила нејзината економија, оставајќи 80 отсто од населението зависно од меѓународната помош.
Исто така, се вели дека речиси половина од населението во Газа е невработено и дека реалниот БДП по глава на жител е блиску до најниското ниво од 1994 година.
Авторите на извештајот забележуваат дека бидејќи три четвртини од палестинската трговија е со Израел, а израелскиот шекел е главната валута во оптек, Израел има голема контрола врз фискалната политика на палестинските власти.
„Израел собира палестински трговски даноци бидејќи целиот палестински увоз и извоз оди преку Израел или преку израелски контролирани граници“, рече Мутасим Елаграа, координатор на помошта за палестинскиот народ на Конференцијата на Обединетите нации за трговија и развој.
„Израел ефективно контролира две третини од палестинските даночни приходи и ги пренесува на палестинската влада“, рече тој, истакнувајќи дека Израел понекогаш го одложува трансферот или дури и го замрзнува трансферот, што „ги прави Палестинците фискално ранливи“.
На 21 октомври, Израел делумно ја укина опсадата на Газа, дозволувајќи им на неколку конвои со храна, вода и медицински материјали да влезат на територијата.
Сепак, израелската влада одби да дозволи гориво во Газа, тврдејќи дека Хамас има гориво што го собира за употреба во воени операции.
„Недостатокот на гориво ќе има големо влијание врз хуманитарната поддршка што ОН во моментов ја обезбедуваат и е суштински спас за многу од жителите на Газа“, рече Козул-Рајт.
„Значи, мислам дека влијанието ќе биде моментално на теренот, но ќе биде тешко да се знае какво ќе биде неговото долгорочно влијание врз економијата на Газа“.
Во своите заклучни забелешки, извештајот на Конференцијата на Обединетите нации за трговија и развој препорачува дека „маѓепсаниот круг на уништување и делумна реконструкција (на Газа) треба да се прекине со преговарање за мирно решение, засновано на меѓународното право и релевантните резолуции на Обединетите нации и Советот за безбедност, за ставање крај на непријателствата“.
Иако зголемената донаторска поддршка ќе биде важна за закрепнувањето на економијата на Газа, во извештајот се забележува дека ова „не треба да се гледа како замена за ставање крај на ограничувањата и затворањата“ и ги повикува Израел и сите страни „да ги сносат своите одговорности според меѓународното право“.