Повеќе од половина од големите езера и резервоари во светот се намалени од раните 1990-ти, главно поради климатските промени, интензивирајќи ја загриженоста за водата за земјоделство, хидроенергијата и човечката потрошувачка, покажа нова студија.
Меѓународен тим на истражувачи објави дека некои од најважните извори на вода во светот - од Каспиското Море меѓу Европа и Азија до езерото Титикака во Јужна Америка, губат вода со кумулативна стапка од околу 22 гигатони годишно речиси три децении. Тоа е околу 17 пати поголемо од обемот на езерото Мид, најголемиот резервоар во САД.
Фангфанг Јао, површински хидролог од Универзитетот на Вирџинија, кој ја водеше студијата во списанието „Наука“, рече дека 56 отсто од падот на природните езера е предизвикан од затоплувањето на климата и човечката потрошувачка, со затоплувањето како „најголем дел од тоа“.
Научниците генерално мислат дека сушните области во светот ќе станат посуви поради климатските промени, а влажните области ќе станат повлажни, но студијата откри значителна загуба на вода дури и во влажните региони.
„Ова не треба да се занемари“, рече Јао.
Научниците процениле речиси 2.000 големи езера користејќи сателитски мерења во комбинација со климатски и хидролошки модели.
Тие открија дека неодржливата човечка употреба, промените во врнежите и истекувањето, седиментацијата и зголемените температури го намалиле нивото на езерата на глобално ниво, при што 53 отсто од езерата покажаа пад од 1992 до 2020 година.
Речиси две милијарди луѓе кои живеат во езерски басени кои се сушат се директно погодени, а многу региони се соочија со недостиг на вода во последниве години.
Научниците и активистите долго време велат дека е неопходно да се спречи глобалното затоплување над 1,5 Целзиусови степени (2,7 Ф) за да се избегнат најкатастрофалните последици од климатските промени. Светот веќе се загреа околу 1,1 Целзиусови степени (1,9 Ф).
Студијата покажа дека неодржливата човечка употреба ги суши езерата како што се Аралското Море во Централна Азија и Мртвото Море на Блискиот Исток, додека езерата во Авганистан, Египет и во Монголија биле погодени од зголемените температури, што може да ја зголеми загубата на вода во атмосферата.
Нивото на водата се зголеми во четвртина од езерата, често како резултат на изградбата на брани во оддалечените области како Тибетската Висорамнина.
Извор: Ројтерс