Џон Кирби, портпарол на Советот за национална безбедност на Белата куќа, за украинската редакција на Гласот на Америка, зборува пред претстојните разговори во Саудиска Арабија, што ќе се одржат на 5 и 6 август.
Претседателот на Украина Володимир Зеленски најави дека речиси 40 држави ќе имаат претставници на средбата во Џеда.
Глас на Америка: Би сакала да започнам со преговорите за мировниот план за Украина во Џеда. Дали овој самит може да биде ефективен начин да застанат повеќе земји зад мировниот план на Украина, особено земјите од глобалниот југ?
Џон Кирби: Мислам дека она што ќе го видите како излегува од Џеда е продолжување на процесот кој започна пред многу, многу месеци за да се претстави мировната формула што ја предложи претседателот Зеленски и да се најдат начини да се актуелизира, да се продолжи понатаму, за да помогне да се поттикне движење. Значи, краткиот одговор на вашето прашање е да. Мислам, дел од целта овде е да се изложи повеќе од меѓународната заедница на мировната формула на претседателот Зеленски и да се обиде да се добие поддршка за тоа да се движи напред. Клучна компонента на ова и нешто што никогаш не треба да го изгубиме од вид е почитувањето на територијалниот интегритет и суверенитет. Затоа што целата формула на претседателот Зеленски навистина зависи од таа идеја, таа принципиелна идеја во Повелбата на ОН. И тоа е нешто што секоја нација може барем, секоја нација, освен Русија, се разбира, да се приклучи на тоа.
Глас на Америка: Во кој момент администрацијата верува дека Русија може да биде вклучена? Што треба да се случи?
Џон Кирби: Мислам дека е важно да се знае што е ова, а што не е. Ова е напор, континуиран процес да продолжиме да се дружиме и да се трудиме да ја операционализираме мировната формула на г-дин Зеленски. Ова не се мировни преговори. Ова не се преговори за завршување на војната. Ова е сосема поинаков сплет на околности. И луѓето не треба да гледаат на состанокот во Џеда како на форум преку кој ќе има одредени и опипливи резултати. Ова е навистина за тековен разговор за тоа како може да изгледа оваа формула за мир. Значи, не, нема преговори. И јас би рекол уште две работи на вашето прашање. Очигледно, секоја нација треба сама да одлучи колку ќе се поврзе со формулата за мир на г-дин Зеленски и секако може да одлучи сама до кој степен, кога, дали и каква улога би сакала да игра. Она што го кажавме е нема ништо за Украина без Украина. И така, секогаш кога г-дин Зеленски е подготвен да седне со г-дин Путин, а тоа не се чини дека ќе биде наскоро, ние кажавме и ќе продолжиме да кажуваме дека перспективите на г-дин Зеленски, перспективите на Украина, треба да бидат основниот елемент. Тие треба целосно да се почитуваат додека се одвиваат преговорите. Но, повторно, ние едноставно сè уште не сме таму. Г-дин Путин не покажа никакви индикации дека е подготвен да преговара за сосема спротивното. Мислам, гледаме повеќе напади само во последните 12, 24 до 48 часа на пратки со жито во реката Дунав. Мислам, тој прави се` што е можно не само да се обиде да ја задржи територијата што не ја поседува, туку и да ја ограничи можноста на Украина да извезува жито и прехранбени производи во многу земји низ светот, вклучително и, како што зборувавме претходно, во глобалниот југ.
Глас на Америка: Дали постои временска рамка за која администрацијата верува дека ќе биде најефикасна за да се најде решение за ефективен, праведен и траен мир и дали постои загриженост дека претседателската кампања во 2024 година може да влијае на поддршката на САД за Украина?
Џон Кирби: Она што се обидуваме да го направиме за Украина во смисла да ја поддржиме на бојното поле, во смисла повторно да имаме дискусии за формулата за мир Зеленски, е поврзано со желбата да се види крајот на оваа војна. И како што кажавме многу пати, може да заврши утре доколку Путин ги повлече своите војници. Очигледно, тоа нема да се случи. Би сакале да видиме да заврши што е можно поскоро. Украинскиот народ сака да види крај на оваа војна. Тие се борат и умираат и страдаат поради она што го направи г-дин Путин. И сите разбираме дека е тешко да се постави временска рамка за тоа како ќе изгледа тој крај во моментов. Ние сме директно фокусирани на тоа да се осигураме дека украинските вооружени сили можат да бидат успешни во нивната контраофанзива за да можат да вратат уште повеќе територија и се надеваме дека го притиснат Путин да седне на преговори. Но, повторно, едноставно не сме во тој момент во моментов. Ова нема никаква врска со домашната политика.
Глас на Америка: Џејк Саливан беше во Џеда минатата недела, а претседателот Бајден се залага за дипломатска нормализација меѓу Израел и Саудиска Арабија. Што е подготвен да му обезбеди на Ријад за да го осигура тоа?
Џон Кирби: Водеме тековни разговори со нашите партнери на Блискиот Исток за обидот да се постигне покооперативен регион, поинтегриран регион. И ние веруваме дека нормализацијата со Израел може да биде клучен дел од тоа. И така, разговорите на г-дин Саливан беа, повторно, продолжение на дискусиите што ги водевме од почетокот на администрацијата. И ние секако би сакале да видиме нормализација меѓу Израел и Саудиска Арабија, но разбираме и почитуваме дека тоа треба да зависи од тие две земји. Повторно, ова се суверени одлуки што тие треба да ги донесат. Очигледно би сакале да го видиме тоа, да ги охрабриме, да ги следиме. Но, навистина ќе зависи од Израел и Саудиска Арабија да одредат како тоа изгледа. Но, ние веруваме дека Израел кој е поинтегриран во регионот е подобро за регионот, искрено кажано, тоа е подобро за нашите национални безбедносни интереси. И ние мислиме дека е всушност подобро за светот.
