Влезот на Финска во НАТО ја удвојува руската граница со најголемиот безбедносен сојуз во светот.
Овој потег е стратешки и политички удар за претседателот Владимир Путин, кој долго време се жалеше на проширувањето на НАТО кон Русија и делумно го користеше тоа како оправдување за војната на неговата земја со Украина.
„Она што го гледаме е дека претседателот Путин тргна во војна против Украина со декларирана цел да добие помалку НАТО“, рече генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг. „Тој го добива токму спротивното“.
Како и сите членки на НАТО, Финска ќе има корист од колективната безбедносна гаранција дека нападот врз една се смета за напад врз сите.
НАТО соопшти дека не планира итно да го засили своето присуство во Финска. Некои членови распоредија трупи таму во текот на минатата година.
Русија веднаш предупреди дека ќе ги зајакне силите во близина на Финска доколку НАТО испрати дополнителни војници или опрема во 31-та земја-членка.
Финска има значителни, добро обучени вооружени сили со елитни трупи способни да оперираат на температури под нулата на високиот север. Нордиската земја има и голема резервна армија и инвестира многу во нова опрема, вклучително и десетици борбени авиони Ф-35 од американско производство.
Вознемирена од руската инвазија на Украина минатата година, Финска поднесе барање за влез во НАТО во мај 2022 година. Аплицираше и соседна Шведска, но нејзиниот процес на пристапување ќе потрае подолго.
Церемонијата се одржува на самиот роденден на НАТО, 74-годишнината од потпишувањето на основачкиот Вашингтонски договор на 4 април 1949 година.
„Тоа ќе биде добар ден за безбедноста на Финска, за нордиската безбедност и за НАТО како целина“, изјави Столтенберг за новинарите во понеделникот во пресрет на состанокот на министрите за надворешни работи на Алијансата во Брисел.
Заменик-министерот за надворешни работи на Русија Александар Грушко предупреди дека Москва ќе ги зајакне сопствените сили „во случај на распоредување сили на други членки на НАТО на територијата на Финска“.
Сите 30 сојузници ги потпишаа протоколите за пристап на Финска и Шведска набргу по нивното аплицирање. Турција и Унгарија го одложија процесот со месеци, но попуштија во однос на Финска.
Турција бараше гаранции од двете држави, особено за да ги сузбие курдските групи. Барањата на Унгарија никогаш не биле експлицитни.
НАТО мора едногласно да се согласи за пристапување на нови членки, а огромното мнозинство членки сакаат и Шведска да се зачлени пред американскиот претседател Џо Бајден и неговите колеги од Алијансата да го одржат следниот самит во литванскиот главен град Вилнус на 11-12 јули.
„Шведска не е оставена сама. Шведска е онолку блиску колку што може да дојде како полноправна членка“, рече Столтенберг и ја повика Турција брзо да го ратификува протоколот за пристап на земјата.
Извор: АП
