За резолуцијата гласаа сите земји од поранешна Југославија, освен Србија - Словенија, Хрватска, Северна Македонија, Црна Гора и Босна и Херцеговина.
Документот, чие официјално име е „Меѓународен ден на сеќавање на геноцидот во Сребреница 1995 година“, го подготвија Германија и Руанда.
Во резолуцијата не се споменува никаков вид одговорност на која било нација или држава, но, меѓу другото, се повикува на безрезервна осуда на негирањето на геноцидот во Сребреница.
Резолуцијата предвидува 11 јули да биде прогласен за Меѓународен ден на сеќавање на геноцидот извршен врз Бошњаците во таа област за време на војната на територијата на Босна и Херцеговина од 1992 до 1995 година.
Резолуциите на Генералното собрание на Обединетите нации не се обврзувачки, но се толкуваат дека имаат политичка тежина и ги одразуваат ставовите на членовите на тоа тело за прашањето или темата во врска со која се усвоени.
Прва се обрати амбасадорката на Германија, земја која е еден од спонзорите на резолуцијата за Сребреница.
Антје Лендерче во говорот во кој ја презентираше резолуцијата рече дека таа не е насочена против никого - дури ни против Србија.
„Искрено кажано, се слушнаа многу лажни обвинувања против оваа резолуција. И сакам да појаснам некои од тие работи. Резолуцијата не е насочена против никого - не е насочена против Србија, ценет член на оваа организација. Ако е насочено против некого, тоа се извршители на геноцид. Затоа, ги повикувам сите да судат врз основа на текстот на резолуцијата и да го поддржат нашиот повик да се потсетиме на настаните во Сребреница пред 30 години“, рече дипломатката на Германија во Њујорк.
Германија и Руанда за гласањето
Секој предлог на Србија за измена на нацрт-резолуцијата е сфатен многу сериозно објави претходно Гласот на Америка кој имаше увид во реакцијата на Германија и Руанда, иницијатори на нацрт-резолуцијата за геноцидот во Сребреница, јави српската редакција на Гласот на Америка.
Според Гласот на Америка, во тој допис било побарано да се повлече нацрт-резолуцијата, со напомена дека Србија не била консултирана за содржината, како и дека предложениот документ предизвикува тензии во регионот и поделби меѓу членките на ОН.
Во реакцијата, чии потписници се постојаните претставници на Германија и Руанда во Обединетите нации, до кои Гласот на Америка имаше пристап, се наведува дека поддршката за нацрт-резолуцијата овозможува потврда на заедничката посветеност на меѓународното право.
„Србија неколку пати беше поканета да се вклучи. Секој предлог од Србија за промена на текстот на нацрт-резолуцијата би бил сфатен многу сериозно“, се наведува во писмото, како што стои во насловот на документот, испратен на 3 мај.
Прецизирано е ѝ дека текстот на предлог-резолуцијата има цврсти основи и усогласена терминологија.
„Во нацрт-резолуцијата терминот „геноцид“ се користи строго во правен контекст, во согласност со пресудите на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија и Меѓународниот суд на правдата.За терминот - геноцид
„Во нацрт-резолуцијата терминот „геноцид“ се користи строго во правен контекст, во согласност со пресудите на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија и Меѓународниот суд на правдата.
Таа не ја таргетира Србија, почитувана земја-членка на оваа организација, ниту, пак подразбира каква било колективна вина кон држави, ентитети или групи“, велат постојаните претставници на Германија и Руанда во Обединетите нации.
Исто така, беше прецизирано дека нацрт-резолуцијата има силна регионална поддршка дадена од бројни коспонзори од регионот.
„Целта на резолуцијата е обединување, а не поделба. Во овој контекст, ги повикуваме сите земји-членки на Обединетите нации да ја поддржат оваа важна резолуција – со тоа испраќајќи силна порака за сеќавање и против негирањето на геноцидот“, се наведува во текстот. Десетици светски земји одлучија да ја поддржат или ко-спонзорираат нацрт-резолуцијата за геноцидот во Сребреница - вклучително и САД.
Од земјите од Западен Балкан, меѓу ко-спонзорите на нацрт-резолуцијата се Албанија, Босна и Херцеговина, Хрватска, Северна Македонија и Словенија, но не и Црна Гора.Ко-спонзори на резолуцијата
Од земјите од Западен Балкан, меѓу ко-спонзорите на нацрт-резолуцијата се Албанија, Босна и Херцеговина, Хрватска, Северна Македонија и Словенија, но не и Црна Гора.
Сесијата требаше да трае од десет до тринаесет часот по локално време или од 16 до 19 часот по средноевропско време, според агендата на ОН.
Како што дознава Гласот на Америка, Германија, која е еден од иницијаторите, ја претстави нацрт-резолуција во Обединетите нации. Не се водеше формална расправа за предлогот на документот - наместо тоа, државите можеа да го образложат својот став, поради што нема да има официјална листа на говорници за време на седницата.
Исто така, ко-спонзорите на нацрт-резолуцијата нема да смеат да се обраќаат. Тие земји ги вклучуваат, меѓу другите, САД, Франција или Италија, но и балканските коспонзори, Босна и Херцеговина, Словенија, Хрватска, Северна Македонија.
Нацрт-резолуцијата за Сребреница беше спонзорирана од 39 земји.
Ставот на Србија
Говорејќи во име на Србија, претседателот Александар Вучиќ ги повика членовите на Генералното собрание да ја откажат поддршката за предложената резолуција - означувајќи ја како едностран, неконзистентен документ што ќе предизвика тензии и криза на Балканот.
Тој рече дека не е лесно по Германија да се зборува против резолуцијата и дека може да биде означен како „негирач на големото злосторство што се случи во Сребреница“.
„Зошто е усвоена оваа резолуција кога се работи за индивидуална правна одговорност? Тоа е веќе спроведено бидејќи сите се осудени на затворски казни“, рече Вучиќ.
Тој изрази сомневање дека резолуцијата за Сребреница ќе придонесе за мирот и стабилноста, велејќи дека нацртот е подготвен тајно од Србија. Вучиќ ги повика државите да гласаат против овој документ, бидејќи, како што наведува, резолуцијата е политизирана, а ги обвини „големите држави“ дека вршат притисок врз членовите кои не сакале да ја поддржат нацрт-резолуцијата.
За усвојување на нацрт-резолуцијата беше потребно просто мнозинство од членовите на Генералното собрание - што вообичаено изнесува 97 земји од вкупно 193.
Предложениот текст, до кој Гласот на Америка имаше пристап, не споменува никаков вид одговорност на која било нација или држава, туку, меѓу другото, повикува на безрезервна осуда на негирањето на геноцидот во Сребреница.
САД, кои еднаш објавија дека гордо ја поддржуваат нацрт-резолуцијата, веруваат дека прифаќањето на фактите поврзани со геноцидот во Сребреница го движи регионот кон помирување.
Тоа е дамка на меѓународната совест. Наше е да покажеме дека не сме ги заборавиле луѓето“.Вуд, заменик-амбасадор на САД во ОН
Заменик-амбасадорот на САД во Обединетите нации, Роберт Вуд, за Гласот на Америка изјави дека резолуцијата за геноцидот во Сребреница е важен сигнал за Босанците и другите народи ширум светот дека таквите злосторства нема да се повторат. „Тоа е дамка на меѓународната совест. Наше е да покажеме дека не сме ги заборавиле луѓето, Босна и другите народи кои доживеале слични видови масакри и геноцид“, рече тој во неодамнешниот разговор во седиштето на Обединетите нации.
Тој посочи дека оваа резолуција е најважна за босанскиот народ.
„Тоа е начин да се помогне да се стави крај на ужасните настани од тој период. Има политичари кои не го делат нашето мислење за резолуцијата и ефектот што се обидуваме да го постигнеме. За жалење е, но од друга страна, мислиме дека е важно за сите, и за босанскиот народ. Всушност, никогаш нема да има утеха за оние кои загубиле членови на семејството“, изјави американскиот дипломат за Гласот на Америка.
Во извештајот помогна и Маргарет Башир, дописничка на Гласот на Америка од ОН во Њујорк