Сириските бунтовници кои го соборија претседателот Башар ал Асад ја имаа поддршката на Турција. Иран го поддржуваше режимот на Асад. Победата на бунтовниците е најновата победа за Анкара во нејзината конкуренција со Техеран за регионална моќ, велат аналитичарите.
„Турција самата го ослабе Иран во Ирак, Сирија и Јужен Кавказ. Така, Турција го надмина Иран во сите три региони. Турција нема проблем со понатамошно ослабување на Иран“, смета Озѓур Унлухисарџикли од Германскиот Маршалов фонд.
Набљудувачите често ги карактеризираат односите меѓу Иран и Турција како рамнотежа меѓу конкуренцијата и соработката. Но, аналитичарите велат дека соработката му отстапува место на сè пожестокото ривалство, бидејќи Анкара се обидува да ја прошири моќта во областите за кои Иран смета дека се во сферата на влијание и кои често се заштитени од ирански полномошници.
„Од почетокот на арапските востанија, Иран почна да ја доживува Турција како непријател. Значи, иранските полномошници ги оспоруваат и националните интереси на Турција. Иран, исто така, беше друга земја која ја овозможи активноста на Курдистанската работничка партија и Курдската паравојска во Ирак и Сирија”, посочува Билгехан Алаѓоз од Универзитетот во Мармара.
Курдистанската работничка партија или ПКК со седиште во Турција, со децении се бори за поголеми права на курдското малцинство. Турција ја обвини курдската паравојска во Сирија, позната како ЈПГ, дека има врски со ПКК.
Аналитичарите сугерираат дека Техеран би можел да возврати против Анкара со поддршка на курдските милитантни групи преку нивните паравојски во регионот поддржани од Иран.
Набљудувачите велат дека Турција и Израел имаат заедничка кауза во задржувањето на Иран.
„Израел и Турција имаат заеднички интерес да го запрат овој експанзионизам на Иран. И, всушност, видовте дека Израел и Турција не соработуваа директно, туку индиректно. Израел го ослабе Хезболах во Либан, а Турција го поддржа бунтовничкото движење и така падна Асад. Тоа се две објаснувања”, вели Галија Линденштраус од Институтот за национални безбедносни студии.
Со оглед на тоа што претседателот Реџеп Тајип Ердоган сака да ги обнови односите со Соединетите Држави и новоизбраниот претседател на САД Доналд Трамп кој вети дека ќе заземе построг став против Иран, аналитичарите гледаат можност за соработка.
„Ако господинот Трамп има за цел да воспостави нови решенија и методологија со Иран, тогаш на САД им е потребна турска помош и соработка. Ако ја погледнете големата слика, тогаш Турција и САД мора да се здружат”, посочува Месут Џашин, советник на турскиот претседател.
Набљудувачите истакнуваат дека Иран и Турција успешно го управувале своето ривалство со векови, избегнувајќи директна конфронтација. Но, со тоа што бунтовниците поддржани од Турција го соборија сојузникот на Техеран, Асад, во Сирија, овие вештини за контрола на ривалството веројатно ќе бидат ставени на тест.