Вулкан во Исланд еруптираше во вторникот, при што гејзери од стопена лава течеа по неколкунеделни сеизмички активности кои го ставија регионот југозападно од главниот град во состојба на висока готовност.
Ерупцијата на полуостровот Рејкјанес, северно од рибарскиот град Гриндавик, започна во понеделникот околу 22:17 часот по рој земјотреси, соопшти Исландската метеоролошка служба, повикувајќи се на серија мали потреси.
Снимките од ерупцијата што се емитуваат во живо покажаа блескави портокалови млазници од лава кои се исфрлаат од вливот во земјата, опкружени со разгорени облаци од црвен чад.
„Се надеваме на најдоброто, но јасно е дека ова е значителна ерупција“, напиша премиерката Катрин Јакобсдотир на Фејсбук.
Со недели, нордиската земја очекуваше ерупција на полуостровот југозападно од главниот град по интензивните земјотресни активности, што ги натера властите да евакуираат илјадници луѓе и да ја затворат геотермалната бања Сина лагуна (Blue Lagoon), позната по своите тиркизни води.
Метеоролошката служба проценила дека вулканот отворил пукнатина долга околу четири километри, а јужниот крај е само три километри оддалечен од Гриндавик.
До 3 часот по полноќ, метеоролошката служба соопшти дека интензитетот на ерупцијата е стабилизиран, но не можеше да процени колку долго ќе трае.
„Сега чекаме да видиме што имаат силите на природата“, напиша претседателот Гудни Торлациус Јоханесон на X, поранешен Твитер. Тој додаде дека заштитата на животите и инфраструктурата е приоритет.
Видир Рејнисон, шеф на Одделот за цивилна заштита, ги повика луѓето да се држат подалеку од областа, велејќи за една локална телевизија: „Ова не е туристичка ерупција“.
Јавното претпријатие за комунални услуги Ландснет напиша на Фејсбук дека многу внимателно ја следи ерупцијата.
И покрај стравувањата пред ерупцијата на можниот хаос што може да предизвика глобално патување, меѓународниот аеродром во Рејкјавик остана отворен.
„Засега нема пречки во пристигнувањето или полетувањето на аеродромот Кефлавик“, рече операторот ИСАВИА.
Нова ера
Од октомври, илјадници земјотреси беа откриени на полуостровот Рејкјанес, можен претходник на претстојната вулканска ерупција.
Околу 4.000 луѓе беа евакуирани од Гриндавик, рибарско пристаниште на околу 40 километри од Рејкјавик, на 11 ноември, откако научниците утврдија дека под нив се поместува тунел од магма.
Жителите изјавија за АФП дека серијата мали земјотреси – понекогаш стотици дневно – оштетиле патишта и згради.
Оттогаш, им е дозволено да ги посетуваат своите домови само во одредени дневни часови.
Властите организираа повремени патувања во селото, придружувајќи ги оние со домови во најопасните делови додека спасуваа сè, од негувани миленици до фото албуми, мебел и облека.
Вулканските ерупции не се невообичаени во Исланд, кој е дом на 33 активни вулкански системи, што е најголем број во Европа. Но, полуостровот Рејкјанес не доживеал ерупција осум века до 2021 година.
Оттогаш, три се случија, во 2021, 2022 и на почетокот на оваа година - сите во оддалечени, ненаселени области.
Вулканолозите велат дека ова може да биде почеток на нова ера на активност во регионот.
Во 2010 година, ерупцијата на долго заспаниот вулкан Ејафјалајокул на Исланд - вулкан со ледена покривка висок повеќе од 1.660 метри – исфрли огромни количества пепел во атмосферата. Таа експлозивна ерупција не беше фатална, туку принуди да бидат откажани околу 100.000 летови и остави повеќе од 10 милиони патници заглавени.
Сместен во Северен Атлантик, Исланд се протега низ средно-атлантскиот гребен, пукнатина на дното на океанот што ги дели евроазиските и северноамериканските тектонски плочи.
Извор: Агенција Франс прес