Работната недела од 40 часа е стандардна во САД повеќе од осум децении. Сега некои членови на Конгресот сакаат да им дадат на работниците дополнителен слободен ден.
Екстремно левичарскиот независен сенатор од Вермонт, Берни Сандерс достави предлог-закон со кој ќе се скрати на 32 часа времето што многу Американци можат да го работат секоја недела пред да им се должат прекувремената работа.
Со оглед на напредокот во автоматизацијата, роботиката и вештачката интелигенција, Сандерс вели дека американските компании можат да си дозволат да им дадат повеќе слободно време на вработените без да им ги намалат платите и бенефициите.
Критичарите велат дека задолжителната пократка недела ќе принуди многу компании да ангажираат дополнителни работници или да ја изгубат продуктивноста.
Што ќе донесе предлогот на Сандерс?
Предлог-законот што Сандерс го претстави во Сенатот ќе ја намали стандардната работна недела од 40 часа на 32 часа. На работодавачите ќе им биде забрането да ги намалуваат платите и бенефициите на нивните работници за да одговараат на нивните изгубени часови.
Тоа значи дека луѓето кои моментално работат од понеделник до петок, осум часа дневно, би можеле да додадат дополнителен ден на својот викенд. Работниците кои ги исполнуваат условите за прекувремена работа би биле дополнително платени за повеќе од 32 часа неделно.
Сандерс вели дека намалувањата на работното време ќе бидат постепено за повеќе од четири години. Тој одржа сослушување за предлогот во Комитетот за здравство, образование, труд и пензии на Сенатот, чиј претседател е Сандерс.
Како би влијаела пократката работна недела врз вработените и продуктивноста?
Една неодамнешна студија на британските компании кои се согласија да прифатат 32-часовна работна недела, заклучи дека вработените доаѓале на работа помалку под стрес и повеќе фокусирани, додека приходите останале стабилни или зголемени.
Во 2022 година, тим од универзитетски истражувачи и непрофитна организација „4 дневна работна недела Глобал“ ангажираа 61 компанија да го намалат работното време за шест месеци без намалување на платите. Потоа, 71% од 2.900 работници рекоа дека се помалку задоволни, а речиси половина изјавија дека се позадоволни од својата работа.
Во меѓувреме, 24 од компаниите-учеснички пријавија раст на приходите од повеќе од 34% во текот на претходните шест месеци. Скоро дваесетина други забележаа помал пораст.
„Поголемиот дел од вработените регистрираат зголемување на нивната продуктивност во текот на пробното време. Тие се поенергични, фокусирани и способни“, изјави Џулиет Шор, професорка по социологија на Бостонскиот колеџ и водечки истражувач во студијата во Велика Британија, за сенатската комисија на Сандерс.
Критичарите велат дека 32-часовната работна недела може да функционира за компаниите каде што вработените го поминуваат поголемиот дел од своето време на компјутери или на состаноци, но може да биде катастрофално за производството во производствените погони на кои им се потребни практични работници за да продолжат да работат линиите за склопување.
„Ова се концепти кои имаат последици“, рече Роџер Кинг, од Здружението за политика за човечки ресурси, кое ги претставува службениците за човечки ресурси на корпорациите, пред сенатската комисија.
„Тоа едноставно не функционира во многу индустрии“, рече Кинг.
Каков е одговорот во Вашингтон?
Со значително противење од републиканците и потенцијално некои демократи, не очекувајте предлогот на Сандерс да стигне многу далеку во Сенатот. Придружниот предлог-закон од демократскиот пратеник Марк Такано од Калифорнија е веројатно осуден на пропаст во Домотконтролиран од републиканците.
Сенаторот на Републиканската партија Бил Касиди од Луизијана рече дека плаќањето на работниците со исти плати за помалку часови ќе ги принуди работодавците да ги префрлат трошоците за ангажирање повеќе работници на потрошувачите.
„Тоа би им се заканило на милиони мали бизниси кои работат со маргина како жилет затоа што не можат да најдат доволно работници“, рече републиканецот Кесиди.
„Сега ги имаат истите работници, но само за тројца - четвртини од времето. И тие мора да вработуваат повеќе“, додаде Кесиди.
Сандерс ја искористи својата платформа како претседател на Комитетот за да го прикаже законодавството кое има за цел големите корпорации да бидат поодговорни пред работниците. Тој ги обвини алчните директори за дополнителен профит бидејќи технологијата ја зголеми продуктивноста на работниците.
„Дали го продолжуваме трендот дека технологијата им користи само на луѓето од врвот или бараме овие трансформациски промени да имаат корист од вработените луѓе?“, изјави Сандерс.
„И една од придобивките мора да биде помала работна недела, 32-часовна работна недела“, рече тој.
Како САД решија дека 40-часовната работна недела е стандард?
Законот за правични стандарди на трудот, потпишан во закон од претседателот Френклин Д. Законот беше изменет две години подоцна за да стане седмица од 40 часа.
Овој значаен закон уследи по едновековните напори на синдикатите кои бараат заштита за многуте преоптоварени луѓе во САД, рече Тејасви Нагараја, историчар на трудот на Факултетот за индустрија и работни односи на Универзитетот Корнел.
„Прашањето на времето секогаш беше исто толку важно или поважно од парите за синдикатите и застапниците на трудот“, рече Нагараја.
Во 1830-тите, рударите за јаглен и текстилните работници почнаа да се повлекуваат од работните денови до 14 часа. По Граѓанската војна, укинувањето на ропството ги натера оние во САД да погледнат нов поглед на правата на работниците. Синдикатите се собраа околу слоганот: „Осум часа за работа, осум часа за одмор, осум часа за што сакате“.
Федералната влада презеде пробни чекори кон ограничување на работното време. Во 1869 година, претседателот Улис С. Грант нареди осумчасовен работен ден за владините службеници. Во 1916 година, Конгресот го наложи истото за работниците во железницата.
Другите реформи дојдоа од приватната индустрија. Во 1926 година, Хенри Форд усвои 40-часовна седмица за своите работници во собранието на автомобили повеќе од една деценија пред Конгресот да го наложи.
„Крајно време е да се ослободиме од идејата дека слободното време за работниците е или изгубено време или класна привилегија“, напиша Форд.
Извор: Асошиетед прес