Соединетите држави, Велика Британија и неколку други сојузници одговорија на десетиците напади на Хутите врз меѓународни бродови во Црвеното Море и Аденскиот Залив со серија моќни воздушни напади дизајнирани сериозно да ги деградираат способностите на групата поддржана од Иран.
Централната команда на САД доцна во четвртокот соопшти дека серијата напади погодиле повеќе од 60 цели на 16 локации во делови на Јемен контролирани од Хутите, вклучувајќи командни и контролни јазли, складишта за муниција, системи за лансирање и производствени капацитети.
„Ние ги погодивме прилично силно, прилично добро“, изјави за Гласот на Америка официјален претставник на американската одбрана, кој сакаше да остане анонимен за да разговара за деталите за операцијата, додавајќи дека нападите биле насочени и кон радарските инсталации на Хутите и системите за противвоздушна одбрана кои не реагирале.
Портпаролот на бунтовничката група Хути рече дека во нападите загинале најмалку пет борци, а уште шест се ранети, без да ги прецизира целите кои биле погодени.
Нападите на САД и Велика Британија, извршени со помош на Австралија, Канада, Холандија и Бахреин, беа лансирани од борбени авиони, површински бродови и подморници, рече претставникот на одбраната.
Само САД фрлија повеќе од 100 прецизно наведувана муниција врз инсталациите на Хутите, рекоа официјални лица, при што поморските бродови и подморниците истрелаа проектили копнен напад Томахавк за да ги отстранат предвидените цели.
Официјалниот претставник, исто така, рече дека целите биле избрани и поради нивната закана за бродот и поради недостатокот на ацивилно присуство.
Во изјава од Белата куќа доцна во четвртокот, американскиот претседател Џо Бајден го нарече ударот „директен одговор на нападите без преседан на Хутите“ врз меѓународните бродови, велејќи дека тие биле неопходни откако обидите за дипломатија биле игнорирани.
„Овие насочени напади се јасна порака дека Соединетите Држави и нашите партнери нема да толерираат напади врз нашиот персонал или да дозволат непријателските актери да ја загрозат слободата на навигација на една од најкритичните трговски рути во светот“, рече Бајден.
„Нема да се двоумам да насочам дополнителни мерки за заштита на нашиот народ и слободниот проток на меѓународната трговија доколку е потребно“, додаде американскиот претседател.
Британскиот премиер Риши Сунак, исто така, ги осуди нападите на Хутите како дестабилизирачки, потврдувајќи го учеството на британските борбени авиони во нападите во четвртокот.
„Нивните непромислени постапки ги ризикуваат животите на море и ја влошуваат хуманитарната криза во Јемен“, рече Сунак.
„Ова не може да се издржи“, додаде тој.
Ова е првпат цели на Хутите во Јемен да бидат погодени откако милитантите почнаа да напаѓаат бродови во Црвеното Море по нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври.
Американските власти доцна во четвртокот сè уште го проучуваа влијанието на нападите врз Хутите, но првичната проценка сугерираше дека штетата врз способностите на Хутите е „значајна“.
„Бевме по многу специфична способност на многу специфични локации со прецизна муниција“, рече висок американски воен функционер, кој ги информираше новинарите под услов да остане анонимен за да разговараат за операцијата.
„Ова беше значајна акција“, додаде високиот претставник на американската администрација.
„Ги имаме сите очекувања дека ќе ги деградира на значаен начин, Хутите, способноста да ги извршат токму оние видови напади што тие ги изведоа во периодот од последните недели“, рече тој.
Според Соединетите Американски Држави, од средината на ноември, извршени се 27 напади од областите во Јемен кои се под контрола на Хутите, кои влијаеле врз граѓани, товари и бродови од повеќе од 50 земји.
Американските власти рекоа во еден пример минатиот месец, американската одбранбена акција спречи напад на Хути да погоди и веројатно потопи комерцијален брод полн со авионско гориво.
Најновиот напад на Хутите, кој вклучува лансирање на противбродска балистичка ракета, се случи претходно во четвртокот. Проектилот паднал во Аденскиот залив во близина на комерцијален брод, при што немало повредени или штета.
Во вторникот, Централната команда на САД, која ги надгледува американските сили на Блискиот Исток и Јужна Азија, рече дека Хутите извршиле комплексен напад користејќи 18 еднонасочни нападни беспилотни летала, две крстаречки ракети и една балистичка ракета од областите во Јемен контролирани од Хутите кон Црвеноморските бродски патеки каде што транзитираа десетици трговски бродови.
Американските борбени авиони, заедно со американските и британските воени бродови, одговорија со соборување на беспилотните летала и проектили, избегнувајќи каква било штета на бродовите или повреди на нивните екипажи во областа.
Високиот претставник на американската администрација рече дека масовниот напад во вторникот на Хутите го натера Бајден да нареди напади во четвртокот.
Пред нападите предводени од САД и Велика Британија доцна во четвртокот, повеќе американски официјални лица ги предупредија и Хутите и Иран на, како што го опишаа, непромисленото и незаконско однесување.
„Ќе има последици“, рече прес-секретарот на Пентагон, генерал-мајор Пет Рајдер во четвртокот како одговор на прашање од Гласот на Америка.
„Хутите се финансирани, обучени, опремени од Иран во голем степен. И, така, знаеме дека Иран има улога во однос на помагањето да се прекине оваа непромислена, опасна и незаконска активност“, рече тој.
Минатата недела, САД и 12 сојузници издадоа соопштение во кое ги предупредуваат Хутите на неодредени последици доколку продолжат нивните напади врз бродовите во Црвеното Море.
„Нека нашата порака сега биде јасна: повикуваме на итен прекин на овие незаконски напади и ослободување на незаконски задржаните бродови и посади“, се вели во соопштението.
Потписници на изјавата беа Британија, Австралија, Канада, Германија и Јапонија.
Изјавата уследи по лансирањето на операцијата Просперити Гардијан во средината на декември од страна на Соединетите држави, Велика Британија и речиси 20 други земји за заштита на бродовите од нападите на Хутите.
Од лансирањето на Просперити Гардијан, најмалку 1.500 бродови поминале безбедно низ теснецот Баб ел-Мандеб, кој го поврзува Црвеното Море со Аденскиот Залив.
Командантот на операциите на американската морнарица на Блискиот исток минатата недела го нарече „најголемото површинско и воздушно присуство во јужниот дел на Црвеното Море во последните години“.
Советот за безбедност на ОН во средата издаде своја резолуција, повикувајќи ги Хутите веднаш да ги прекинат нападите.
Сепак, постојат прашања за тоа дали изјавите, поддржани сега од американските и британските напади против Хутите, ќе направат нешто за да го одвратат Техеран.
„Иран го има луксузот навистина да се бори со, како што јас би го нарекол, операција со скриена рака со многу малку Иранци на теренот“, изјави поранешниот командант на американската Централна команда, пензионираниот генерал Кенет „Френк“ Мекензи.
„Тие го задушуваат светскиот превоз во Баб ел-Мандеб теснецот по многу ниска, многу ниска цена за Иран“, рече тој.
Но, Мекензи тврдеше дека дури и ако Иран продолжи да ги охрабрува Хутите, ризикот од поширока регионална ескалација е мал.
„Не верувам дека скалата на ескалација води надвор од Јемен. Верувам дека останува во Јемен“, рече тој.
„И верувам дека Иран ќе ги остави нивните партнери таму долу, нивните полномошници таму долу, на нивната судбина“, рече Мекензи.
Американските власти рекоа дека додека се подготвуваа за Хутите да се обидат да одговорат на ударите, голем број првични тврдења за напади доцна во четвртокот се чинеше дека не се ништо повеќе од дезинформации.
Ова не е прв пат американската војска да ги гаѓа локациите за лансирање на Хути во Јемен како одговор на нападите на милитантите врз бродови во блиските води. Во октомври 2016 година, американскиот разурнувач УССНитзел лансираше крстосувачки ракети Томахавк на три радарски локации долж брегот на Црвеното Море во Јемен, со цел да ја деградира способноста на Хутите да ги следат и таргетираат бродовите.
Остап Јариш со украинската редакција на Гласот на Америка придонесе за овој извештај. Некои материјали во овој извештај дојдоа од Асошиетед прес и Ројтерс.