САД и Саудиска Арабија се блиску до конечен договор за билатерален одбранбен пакт, откако американскиот советник за национална безбедност Џејк Саливан постигна значителен напредок во разговорите со Саудијците во текот на викендов, соопшти во понеделникот Белата куќа.
Портпаролот за национална безбедност на Белата куќа Џон Кирби, рече дека двете страни се „поблиску отколку што некогаш сме биле“ за билатерален договор кој сега е близу до „конечен“.
Преговарачите на САД и Саудиска Арабија се обидуваат да ја завршат работата на билатералниот договор кој се очекува да бара формални гаранции на САД за одбрана на кралството, како и пристап на Саудиска Арабија до понапредно американско оружје, во замена за стопирање на кинеското купување оружје и ограничување на инвестициите на Пекинг во земјата.
Преговарачите разговараа за американска продажба на борбени авиони Ф-35 и друго оружје на Саудијците како дел од договорот, изјави американски официјален претставник.
Потенцијалната продажба на Ф-35 на Саудијците не беше загарантирана од различни причини, но нејзиното вклучување во дискусиите беше значајно бидејќи Ријад со години го посакува борбениот авион.
Секој договор мора да го задоволува долгогодишниот договор со Израел дека американското оружје што се продава во регионот не смее да ја наруши „квалитативната воена предност“ на Израел, гарантирајќи дека американското оружје што му е доставено на Израел е „супериорно по способност“ од она што им се продава на неговите соседи.
Комисиите за надворешни работи на Сенатот и на Претставничкиот дом, чии членови ја критикуваа улогата на кралството во смртните случаи на цивили во Јемен, имаат право да ја прегледаат и блокираат продажбата на оружје во рамките на неформалниот процес на ревизија.
Одбранбениот пакт нема да има договор во стилот на НАТО, рече претставникот.
Саливан одржа разговори со саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман и други саудиски официјални лица во текот на викендов каде што беше постигнат напредок, рече Кирби.
Вториот американски официјален претставник рече: „Ние сме многу блиску до разбирање за главните елементи меѓу нас“.
„Ние, се разбира, ќе мораме да работиме и на делови кои се однесуваат на Израелците и Палестинците, што е критична компонента на секој потенцијален договор за нормализација“, рече официјалниот претставник.
Безбедносниот договор меѓу САД и Саудиска Арабија, исто така, се очекува да вклучи споделување на новите технологии со Ријад, вклучително и вештачка интелигенција.
Откако договорот ќе биде завршен, тој ќе биде дел од широкиот договор што му беше претставен на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху за да одлучи дали да направи отстапки за да обезбеди договор за нормализирање на односите со Саудиска Арабија.
Кирби рече дека времето на договорот меѓу САД и Саудиска Арабија е нејасно.
Тој рече дека крајната цел за Бајден е палестинска држава, но со оглед на тоа што Израел е во војна со палестинската милитантна група Хамас во Газа, веројатно нема договор за држава во скоро време.
„Се разбира, претседателот останува посветен на решение со две држави. Тој признава дека знаете, тоа не е нешто што ќе го видиме во кое било време во иднина“, рече тој.
