САД и ЕУ ја обвинија Белорусија дека учествувала во акт на државен тероризам откако принуди комерцијален авион во неделата да изврши итно слетување во Минск и уапси опозициски блогер, критичар кон авторитарниот претседател Александар Лукашенко.
САД и Европската унија ја повикаа владата на Лукашенко веднаш да го ослободи Раман Пратасевич, 26-годишен блогер, кој живее во егзил во Полска.
Летот на Рајанер ФР4978 од Атина, беше пренасочен во белорускиот воздушен простор на околу 10 километри од Вилнус, Литванија - неговата планирана дестинација - заради наводна закана од бомба.
Во понеделникот, авиокомпанијата го нарече инцидентот „чин на пиратство во авијацијата“ и рече дека соработува во истрагите што ги спроведуваат безбедносните агенции на ЕУ и НАТО.
Во Вашингтон, прес-секретарот на Белата куќа Џен Псаки ја опиша улогата на владата на Белорусија како „шокантна“ и рече дека САД бараат меѓународна истрага за инцидентот. Белорусија е поранешна советска република со блиски врски со руската влада.
„Тоа претставува дрско навредување на меѓународниот мир и безбедност од страна на режимот“, рече Псаки.
Портпарол на ОН рече дека генералниот секретар Антонио Гутереш поддржува „целосна, транспарентна и независна истрага за овој вознемирувачки инцидент“.
Неколку авиокомпании денес соопштија дека ќе го избегнат белорускиот воздушен простор поради инцидентот. Во меѓувреме, европските власти соопштија дека размислуваат за нови санкции против Белорусија, вклучително и затворање на нивниот воздушен простор и крај на правата за слетување на белоруските летови.
„Реакцијата треба да биде брза и сериозна“, рече белгискиот премиер Александар де Кру за новинарите пред разговорите меѓу сите 27 лидери на ЕУ.
Пратасевич, поранешен уредник на влијателните телеграмски канали „Нексета“ и „Нексета во живо“, бил приведен од полицијата кога белоруските власти извршиле претрес во авионот.
„Ќе се соочам со смртна казна“, наводно, Пратасевич му рекол на еден сопатник пред белоруската полиција да ги одведе него и неговата руска девојка од авионот. Универзитетот во Вилнус ја идентификуваше како една од нивните студенти, Софија Сапега (23) и побара нејзино ослободување.
Владата на Минск го обвини Пратасевич за тероризам и предизвикување немири откако каналите Нексета станаа еден од главните канали за организирање на минатогодишните протести против Лукашенко за изборни измами.
Лукашенко го освои својот шести мандат на изборите во август, со 80 отсто од гласовите, што многумина во земјата го обвинија за местење на гласовите.
За време на повеќемесечните протести, САД и ЕУ воведоа санкции против највисоките белоруски официјални лица. Повеќе од 34 илјади луѓе беа уапсени во Белорусија, а илјадници беа брутално претепани.
Државниот секретар на САД, Антони Блинкен, во неделата изјави дека САД „силно го осудуваат присилното пренасочување на летот помеѓу две земји-членки на ЕУ и последователното отстранување и апсење на новинарот Раман Пратасевич во Минск и побара негово итно ослободување.
Во заедничката изјава со неговите колеги од седум европски држави, претседателот на Комитетот за надворешни работи на американскиот Сенат Роберт Менендез го осуди присилното слетување како „чин на пиратство“.
Во соопштението се бара забрана за сите летови над Белорусија, вклучително и од и кон земјата, како и земјите од НАТО и ЕУ да воведат санкции кон Белорусија и да ја суспендираат можноста таа да го користи Интерпол.
Facebook Forum