За пациентите со рак, непријатните и болни несакани ефекти од моќните лекови веќе долго време се компромис за подолг живот. Сега, пациентите и лекарите прашуваат дали сето тоа страдање е неопходно.
Започна движење за радикално менување на начинот на тестирање на новите лекови за рак, при што Агенцијата за храна и лекови на САД ги повика производителите на лекови да најдат најниската ефективна доза, дури и ако е потребно повеќе време.
Напредокот во третманот значи дека за милиони луѓе е продолжен животот и покрај неизлечиви карциноми. Џил Фелдман (54) од Дирфилд, Илиноис, живее 15 години со рак на белите дробови, благодарение на тој напредок. Нејзините родители починале од рак на белите дробови само неколку месеци по нивната дијагноза.
Но, нејзиниот лек против ракот предизвикува болки во зглобовите, замор и рани во устата кои го прават болно јадењето и пиењето.
„Ако пиете топли течности, тоа ви ја гори устата устата. Тоа го чувствувам постојано“, вели таа.
Таа ја намалила дозата со дозвола на нејзиниот лекар, но сака производителите на лекови да почнат со помали дози на почетокот на истражувањето.
„Никој не треба да ги трпи штетните ефекти од третманот ако може да се избегнат“, вели таа.
За разлика од другите болести, развојот на лекови за рак се фокусираше на пронаоѓање на она што се нарекува „максимална доза што може да се толерира“.
За да се забрза тестирањето на лековите за хемотерапија, истражувачите ја зголемуваат дозата кај луѓе во раните истражувања за да ја одредат највисоката можна доза што пациентите можат да ја толерираат. Таа филозофија „колку повеќе, толку подобро“ функционира кај хемотерапијата, но не мора да значи и за поновите лекови за рак - како оној што го зема Фелдман - кои се повеќе насочени и работат поинаку.
Хемотерапијата бара агресивна стратегија. Но, новите лекови за рак се како „клуч од влезната врата“. На пример, тие се насочени кон мутација што предизвикува раст на клетките на ракот или го зајакнува имунолошкиот систем на телото за да се приклучи на борбата.
Д-р Лилиан Сиу, кој го води развојот на лекови за рак во Центарот за рак „Принцеза Маргарет“ во Торонто вели: „Можеби ќе ви треба само мала доза за да го неутрализирате носачот на ракот“.
„Зошто да одите повисоко ако можете да го добиете истиот ефект со помалку?“, вели Сиу.
Преку програмата наречена Проект Оптимус, Агенцијата за храна и лекови ги притиска производителите на лекови да вклучат повеќе пациенти во рани испитувања за пронаоѓање доза што ќе донесе подобри податоци за тоа кога може да функционираат пониски дози.
Примарната мотивација за проектот било барањето на пациентите и нивните застапници лековите за рак да се поподносливи“, рече портпаролката на Агенцијата, Чанапа Тантибанчачаи.
Повеќето нови лекови за рак беа развиени со користење на старата стратегија. Ова предизвикува проблеми ако пациентите пропуштат дози или престанат да земаат лекови поради несакани ефекти. Откако лековите беа одобрени, некои препораки за дозирање беа официјално намалени. Други намалувања на дозите има од случај до случај. Речиси кај половина од пациентите во доцните стадиуми на испитувања на 28 насочени лекови за терапија се намалени дозите, според една студија.
„Ја намалувавме дозата колку што можевме“, рече д-р Патриша Лорусо, која води истражување води истражување на лекови во Центарот за рак на Јеил.
„Добивате несакани ефекти и потоа мора да го прекинете лекот за да се опоравите од несаканите ефекти и туморот може да порасне“, вели д-р Лорусо.
Има и огромна варијација од пациент до пациент. Количината на пилула што стигнува во крвотокот може да варира поради функцијата на црниот дроб и бубрезите или други разлики. Но, тоа значи дека намалувањето на дозата за секого има ризик од недоволно дозирање кај некои пациенти, рече Лорусо.
„Предизвик е да се најде златната средина, вели д-р Лорусо.
Студијата ќе спореди две стратегии: започнување на третманот со целосна доза, а потоа намалување на дозата за несакани ефекти како и започнување со помала доза и зголемување на дозата ако пациентот може да го поднесе тоа.
Голем дел од преиспитувањето на високите дози доаѓа од пациенти со метастатски карцином на дојка.
„Ќе бидеме на лекување до крајот на животот“, рече Лесли Кајлани Глен (58) од Централ Поинт, Орегон.
„Сакаме да се обидеме да живееме најдобро што можеме, знаејќи дека третманот никогаш нема да престане“, вели Глен.
Во текот на 11-те години што живее со оваа болест, таа се искачи на планината Витни во Калифорнија, пешачеше на Чинкве Тере во Италија и започна непрофитна организација.
Кога Глен дозна како истражувањето на лекови за рак фаворизира високи дози, таа почна да работи со својот лекар. Таа земала лекови во помали дози кога не можела да живее со несаканите ефекти.
„Не сакаме сосема да го изгубиме квалитетот на животот“, рече Глен.
Преку Проектот Оптимус, Агенцијата ги охрабрува развивачите на лекови да експериментираат со дозирањето. Тоа може да го забави процесот, рече д-р Алис Шо, која го води развојот на лекови за ран рак во Новартис.
„За тоа ќе бидат потребни повеќе пациенти, а потоа, како што можете да замислите, ќе бара и повеќе време за да се идентификуваат, регистрираат и лекуваат тие пациенти“, рече Шо. Додавањето на процесот од шест месеци до една година, рече Шо, треба да се избалансира со итната потреба за нови лекови за рак.
Но, добивањето на дозата рано, долгорочно ќе доведе до поефикасни лекови, рече д-р Тимоти Јап, развивач на лекови во Центарот за рак МД Андерсон во Хјустон.
„Ако пациентите не го земаат лекот, тогаш тоа нема да функционира“, додаде д-р Јап.
Извор: Асошиетед прес