Кина започна нов круг дипломатски напори кон европските земји во услови на растечка напнатост меѓу САД и нејзините европски сојузници.
Додека високите американски официјални лица и европските лидери се судрија по прашања како што се вредности, демократија и Украина на Минхенската безбедносна конференција за време на викендот, кинескиот министер за надворешни работи, Ванг Ји, одржа билатерални состаноци со неколку врвни европски официјални лица, вклучувајќи ја шефицата на надворешната политика на ЕУ, Каја Калас, германскиот канцелар Олаф Шолц и генералниот секретар на НАТО, Марк Руте.
„Нема фундаментален конфликт на интереси или геополитички конфликти помеѓу Кина и ЕУ“, изјави Ванг за време на неговиот состанок со Калас во саботата, додавајќи дека Пекинг „ги поддржува сите напори кои се корисни за мирот и ја поддржува Европа во играњето значајна улога“ во процесот на мировни преговори во врска со војната во Украина.
Одговорот на ЕУ беше малку порезервиран, при што Калас изјави дека ЕУ е подготвена „да продолжи со дијалогот и да соработува во одредени области, како што се трговијата, економските работи и климатските промени“. Тој го повика Пекинг да го запре извозот на стоки со двојна употреба во Русија, што според неа ја поттикнува тековната војна на Москва против Украина.
Изјавите на Ванг се во остар контраст со критиките на американскиот потпретседател Џеј Ди Венс кон европските земји. Наместо да ги истакне заканите од Русија и Кина, Венс обвини дека европските влади ги цензурираат десничарските партии и не успеваат да ја контролираат миграцијата.
„Она за што ме загрижува е заканата одвнатре, повлекувањето на Европа од некои од нејзините најфундаментални вредности, вредности што ги споделува со Соединетите Американски Држави“, рече тој во пркосниот говор што ги запрепасти европските претставници во Минхен
Неколку европски лидери брзо ги отфрлија забелешките на Венс, а германскиот министер за одбрана Борис Писториус рече дека карактеризирањето на европските политики на американскиот потпретседател е „неприфатливо“.
Реткиот отворен судир меѓу САД и европските земји се случи кога највисоките американски функционери, вклучително и државниот секретар Марко Рубио, советникот за национална безбедност Мајк Волц и пратеникот на Трамп за Блискиот Исток, Стив Виткоф, во неделата допатуваа во Саудиска Арабија на разговори за украинско-руската војна со руски дипломати.
На изненадување на многу европски лидери, специјалниот пратеник на САД за Украина и Русија, Кит Келог, во Минхен изјави дека европските земји нема да бидат дел од какви било мировни преговори меѓу Русија и Украина, кои ќе бидат со посредство на САД.
Аналитичарите велат дека напорот на Кина да го зајакне ангажманот со Европа е дел од планот на Пекинг да ги искористи поделбите меѓу Вашингтон и неговите европски сојузници.
„Ставот на Кина е за искористување на согледаните грешки на која било американска администрација“, рече Матје Душател, директор за меѓународни студии во француската група за политики Институт Монтени.
Тој по телефон за Гласот на Америка изјави дека сегашната тензија меѓу САД и европските земји создаде можност Пекинг да го „ослабне трансатлантскиот сојуз за политиката на Кина“.
Со оглед на тоа што американскиот претседател Доналд Трамп се закани дека ќе воведе царини за европските земји, други експерти велат дека растечката тензија во трансатлантските односи може да ја принуди ЕУ да ги ублажи своите политики кон Кина.
„Бидејќи Европа не може да си дозволи да води две трговски војни во исто време, ќе биде тешко за ЕУ и за земјите-членки на ЕУ да одржат критична политика кон Кина“, изјави во интервју за Гласот на Америка во Тајпеј, Матеј Сималчик, извршен директор на Централноевропскиот институт за азиски студии.
Во последниве недели, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, која ја притиска ЕУ да усвои понаметлива политика против Кина, постојано вели дека блокот е отворен за подобрување на односите со Кина.
Европа „мора конструктивно да се ангажира со Кина - да најде решенија во наш заеднички интерес“, рече таа за време на главниот говор на Светскиот економски форум во Давос минатиот месец.
Се очекува да се одржат американско-европските врски
Иако европските земји можеби размислуваат за прилагодување на нивните политики за Кина, некои европски аналитичари велат дека е малку веројатно овие обиди да се претворат во фундаментална промена на европските политики кон Кина и САД.
„САД и Европа се меѓусебните најважни трговски партнери, така што мислам дека нема да има (целосен) трансатлантски прекин“, рече Сари Архо Хаврен, соработник во Кралскиот институт за Обединети услуги.
Европските земји „ја тестираат основата и гледаат што може да се направи, но во исто време, европските официјални лица рекоа што и да се случи со Кина, тоа мора да биде фер“, изјави таа за Гласот на Америка по телефон, додавајќи дека овие фактори ќе ја спречат ЕУ целосно да ги „поврати“ своите претходни позиции за Кина.
Дополнително, Душател од Институт Монтењ рече дека одлуката на Пекинг да го назначи поранешниот кинески амбасадор во Франција Лу Шаје, истакнат „дипломат на воините волци“, како нејзин специјален претставник за европски прашања значи дека Кина најверојатно нема да направи големи отстапки во односите со ЕУ.
„Назначувањето на Лу претставува некопромисност во се што е важно“, изјави тој за Гласот на Америка, додавајќи дека некои европски дипломати рекле дека новиот кинески специјален пратеникќе го „претвори секој дипломатски состанок во некаква идеолошка конфронтација што не води до заедничка позиција“ помеѓу Пекинг и европските земји.
Додека фундаменталните разлики на Кина и ЕУ околу прашањата како партнерството на Пекинг со Русија и трговските нерамнотежи остануваат нерешени, некои кинески академици велат дека растечката тензија меѓу САД и европските земји сè уште нуди можност за Пекинг и Европа да ја „зголемат меѓусебната доверба“.
„Растечката тензија во трансатлантските односи создаде нова средина за Кина за ублажување на односите со ЕУ, но тоа не значи дека европските земји ќе ги намалат своите критики за партнерството на Пекинг со Русија или за евиденцијата за човекови права на Кина“, изјави за Гласот на Америка по телефон Шен Динг-ли, научник за меѓународни односи со седиште во Шангај.
Facebook Forum