Западните лидери денес во северна Франција одбележаа 80 години од најголемата копнено-воздушно-поморска операција во историјата, Денот Д, за ослободување на Европа од нацистичката окупација, имајќи предвид дека веќе повеќе од две години повторно има војна во Европа, со руската инвазија на Украина.
Лидерот на САД Џо Бајден, кралот Чарлс III од Обединетото Кралство и канадскиот премиер Џастин Трудо, претставувајќи ги сојузничките сили, оддадоа почит за огромните жртви што ги направија десетици илјади војници на песочните плажи и карпи на Нормандија, често далеку од нивните домови, под интензивен германски контраоган.
„Се сеќаваме на лекцијата што ни доаѓа, повторно и повторно, низ децениите: слободните нации мора да застанат заедно за да се спротивстават на тиранијата“, рече кралот Чарлс III.
„Да се молиме никогаш повеќе да не се прави таква жртва“, рече тој.
„Нашата благодарност е непресушна, а нашето восхитување вечно“.
Канадскиот премиер Џастин Трудо рече дека светот мора да продолжи да се залага за демократијата.
„Демократијата сè уште е под закана и денес. Загрозена е од агресори кои сакаат да ги прекројат границите“, рече тој.
„Нашиот начин на живот не се случи случајно и нема да продолжи без труд“.
Со тоа што украинскиот претседател Володимир Зеленски им се придружи на западните лидери во Нормандија на меѓународна церемонија, настаните ќе обезбедат огромна симболична позадина на разговорите за тоа како Украина може да се врати назад по рускиот напредок.
Ниту еден руски функционер не е поканет, нагласувајќи го статусот на Москва на запад по инвазијата на Украина во 2022 година и покрај одлучувачкиот советски придонес во поразот на нацизмот во Втората светска војна.
Најпочесни гости се преживеаните ветерани.
Се очекуваат околу 200, бројка што се намалува секоја година, а повеќето се во доцните 90-ти, а некои постари од 100.
Ова можеби е последната голема годишнина каде што се присутни.
Британскиот ветеран Сесил Њутн, кој зборуваше за АФП, рече дека е вознемирен што толку многу млади мажи биле убиени.
„Сите оние кои беа во акција секогаш ќе бидат со мене, со нас. Можам да ги видам сега“, рече Њутн (100).
Кралот Чарлс забележа дека ветераните стануваат сè помалку на број, но додаде:
„Нашата обврска да се сеќаваме на нив, за тоа што се залагаа и што постигнаа за сите нас никогаш не може да се намали“.
Францускиот претседател Емануел Макрон, кој присуствуваше на британската церемонија, додаде: „Никој овде во Франција не може да ја заборави вашата жртва“.