Договорот со посредство на Обединетите нации што Украина и Русија го постигнаа минатата година за да дозволат испорака на жито од пристаништата на Црното Море истекува утре, иако преговарачите работат на продолжување за 120 дена.
Во средата, Гласот на Америка го интервјуираше поранешниот украински претседател Петро Порошенко за договорот за жито, за наводите за нападот на гасоводот Северен тек минатата година, како и за меѓународните пратки со оружје со кои се снабдуваат украинските сили.
Порошенко, кој беше претседател ан Украина од 2014 до 2019 година, исто така, разговараше за тоа како ја гледа улогата на Кина како посредник во конфликтот.
Гласот на Америка: Целиот свет чека да се продолжи договорот за жито. Тоа е еден од многуте, ако не и единствениот договор со Руската Федерација кој се чини дека функционира. Обединетите нации и Турција велат дека разговорите продолжуваат, а Украина го отфрли рускиот притисок за 60 дена, нудејќи 120 дена. Колку е кревок овој договор?
Порошенко: Сите треба да ја разберат вистинската цел и целта на Русија. И целиот свет има криза со храна затоа што Русија се обиде да искористи се` како оружје во војната - храна, енергија и се` друго под нивно влијание. Со оваа ситуација, јас сум апсолутно јасен дека треба да им се заблагодариме на Обединетите нации за мотивацијата, треба да се заблагодариме на Турција. И го поддржувам ставот на Украина за продолжување на минималниот рок од 120 дена. Втората позиција со иницијативата за жито во Црното Море, ова е официјалното име на овој проект, е дека Украина треба да покаже апсолутна отвореност и транспарентност и отчетност со пристап до коридорот за жито на сите премиум производи бидејќи сите треба да бидат целосно сигурни дека пристапот до коридорот за жито е бесплатен. Се надевам дека нашето единство заедно со целиот демократски свет, Обединетите нации и Турција дефинитивно ќе ги донесе резултатите.
Глас на Америка: Накратко, гледате ли нешто што може да влијае на протокот на оружје од западните сојузници во Украина?
Порошенко: Ова е дефинитивно слаткиот сон на господинот Путин. И дефинитивно, не треба да му дадеме мала шанса да го спроведе овој сон. Фактот што го изненади светот и Путин од првиот ден на нападот од широки размери беше единството во Украина што го демонстриравме, вклучително и мојот тим, од првите часови од 24 февруари. И сега, глобалното единство, глобалната солидарност со Украина и целосна изолација на Русија. Ова е и клучниот фактор за одржлива безбедносна ситуација на континентот. Тоа е клучен фактор за нашата победа, клучен фактор за нашиот мир. Многу од мојот тим и многу мои блиски пријатели сега се во Бахмут. И ова е директна порака што сакам да ви ја пренесам од нив: Имаме недостаток на муниција. Секое одложување на снабдувањето со муниција, какво било доцнење на оклопниот транспортер, воздушната одбрана, артилерија со долг дострел, ракетите со долг дострел или какво било суспендирање би влијаело на контраофанзивната операција во април. Ве молам, да се потрудиме да го забрзаме снабдувањето. И многу ја поздравувам денешната иницијатива во Сенатот на САД, двопартиска иницијатива која бара забрзување на помошта и зголемување на обемот на помошта. Ова е од витално значење.
Гласот на Америка: Господине Порошенко, вие велите дека светот не треба да му верува на Путин. Но, дали светот треба да ѝ верува на Кина? Дали го поздравувате обидот на Кина да посредува, иако тие ниту ја осудија ниту се обидоа да ја спречат Русија да ја нападне Украина?
Порошенко: Најпрво, сите треба да разберат дека клучот за мирот дефинитивно не е во Вашингтон, Киев, па дури ни во Пекинг. Клучот за мирот е во рацете на Путин во Москва. И треба да ја искористиме секоја мала можност да го зголемиме добро организираниот притисок врз Путин, почнувајќи од бојното поле и завршувајќи со добри преговори, за да го мотивираме Путин да ја прекине војната, да ги повлече руските трупи од украинската почва. И со таа ситуација можам да потврдам дека улогата на Кина може да биде апсолутно одлучувачка. И ако можеме да го искористиме кинескиот фактор, дефинитивно треба да го направиме тоа што е можно поскоро. Во исто време, не треба да дозволиме никаков обид за снабдување со оружје на воениот криминалец Путин. И во оваа ситуација, мислам дека документот што го презентираат Кинезите не е мировен план. И дефинитивно препорачувам Кина да се вклучи во процесот. Но, кој е начинот на кој Кина треба да се вклучи? За време на моето претседателство, му презентиравме на светот, и ова дефинитивно може да функционира до сега: Ништо за Украина без Украина. Со оваа ситуација, од витално значење е кинескиот претседател Шји да го посети Киев, да ја посети Украина. И тоа би имало големо, не само симболично, туку и ефикасно значење. И мислам дека ако можеме да направиме нешто за да помогнеме да се случи, тоа би било исклучително важно. Ние го користиме ова искуство кога некој оди во Русија на пат пред да се сретне со Путин, би било исклучително ефикасно да се сретне со украинскиот претседател. Ајде заедно да ја мотивираме Кина да го следи овој пат.