Ујгурите се прашуваат, некои дури и се подготвуваат за последиците од неодамнешната посета на турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан на Кина и Синџанг, дом на многу Ујгури, вклучително и Сејит Тумтурк, шеф на Националното собрание на Источен Туркестан.
„Со користење на неговите зборови [на Фидан], кинеската администрација се обидува да го оправда сопствениот геноцид, сопствениот масакр, велејќи дека Хакан Фидан бил многу, многу задоволен од неговата посета. Тоа е неприфатливо“, вели Сејит Тумтурк од Националното собрание на Источен Туркистан.
Посетата на Фидан на Кина се фокусираше на билатералната трговија и развојот на нови трговски патишта додека светската економија се прилагодува за да ја заобиколи Русија погодена од санкциите, вели Чагдаш Унгор од Универзитетот Мармара.
„Турција треба да ги обнови сите овие врски за да остане во центарот, задржувајќи го статусот на мост меѓу Истокот и Западот. Сега стана попопуларна поради руските санкции. И Европејците сега, исто така, се заинтересирани за изградба на овие алтернативни канали. Мислам дека има можности“, вели Чагдаш Унгор од Универзитетот Мармара.
Анкара бара поддршка од Пекинг за трговска рута на среден коридор што ќе ја поврзе Кина со Европа преку Централна Азија и Турција. Но, Пекинг е критичен кон тоа што Анкара нуди засолниште за ујгурското малцинство. Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ја обвини Кина за речиси геноцид кога тој беше премиер во 2009 година.
Но, Унгор вели дека министерот за надворешни работи Фидан користел јазик за помирување во однос на ова прашање за време на неговата посета на Кина и на Синџанг.
„Кинезите беа задоволни со тоа. Официјалниот кинески медиумски дискурс во основа го нагласи фактот дека Турција ја поддржува кинеската политика на една Кина. Турција го почитува територијалниот интегритет на Кина. Имаше дури и забелешки од посетата на Хакан Фидан во Синџанг каде што тој го истакна, на пример, економскиот развој на Синџанг, социјалната хармонија, почитувањето на културните права итн“, смета Унгор.
Пекинг лобира за усвојување на легислативата која неколку години чека да биде ратификувана во турскиот парламент. Тоа ќе дозволи екстрадиција на Ујгурите кои ги бараат кинеските власти.
Аналитичарите велат дека овој потег ќе помогне да се надмине сегашната неподготвеност на Пекинг да соработува со Анкара, вели специјалистот за Кина Черен Ергенч.
„Турција е непредвидлива за Кина. Ујгурската дијаспора е многу силна во Турција во однос на гласачка база на конзервативните партии. Значи, тоа создава и ризична инвестициска средина за Кина. Турција всушност е официјално класифицирана како земја со висок ризик за инвестиции за кинеските компании“, посочува Ергенч.
Аналитичарите предупредуваат дека секој потег на Анкара против Ујгурите ќе биде ризичен со оглед на солидната турска јавна поддршка на Ујгурите.
Но, во исто време, велат тие, Анкара е решена да ја постигне својата цел да стане центар на трговските патишта меѓу Кина и Европа.