Претседателот Џо Бајден во вторникот го пречека словенечкиот премиер Роберт Голоб во Белата куќа, каде што зборуваше за важноста на европското единство и ја препозна големата улога на малата централноевропска нација во најголемата размена на затвореници меѓу САД и Русија во последните децении.
Бајден ја истакна клучната улога на Љубљана во размената во август, во која беа ослободени 24 лица, вклучително и тројца Американци од висок профил во руски притвор: репортерот на Волстрит журнал, Еван Гершкович, известувачот на Радио Слободна Европа, Алсу Курмашева и Пол Вилан. Словенија држеше двајца руски шпиони во затвор - a нивното ослободување беше критичен дел од договорот.
„Вие го овозможивте тоа“, му рече Бајден на Голоб во Овалната канцеларија. „Ви благодарам. Јасно му ставивме до знаење на секој што се прашува дали нашите сојузници се важни. Па, само погледнете што направивте. Тие се многу важни“.
Бајден, кој зборуваше за неговата улога во притисокот за нацијата да се приклучи кон Северноатлантскиот договор пред речиси две децении, продолжи со притисокот за европско единство - дипломатски и преку институции како безбедносниот блок на НАТО - за да се спротивстави на руската агресија во Украина.
Претседателот Џо Бајден се ракува со словенечкиот премиер Роберт Голоб во Овалната соба на Белата куќа во Вашингтон, вторник, 22 октомври 2024 година. (AP Photo/Ben Curtis)
„Затоа што тогаш го знаев она што го знам сега: ние сме посилни кога сме заедно со добри партнери како вас“, рече Бајден. „Ја видовме поддршката за храбриот народ на Украина додека тие се бранат од руската агресија и го гледаме тоа во нашата работа за поддршка на демократијата и просперитетот низ Западен Балкан“.
Голоб одговори нарекувајќи го Бајден прекар кој стана популарен кај европските лидери.
„Драг Џо, само неколку зборови“, рече тој на англиски. „И тоа е со мала помош на вистинските пријатели, ништо не е невозможно. И мислам дека тоа е навистина она што нашиот заеднички напор со размената на затвореници му го покажа на целиот свет. Треба да продолжиме да работиме во вистинско пријателство и со многу пријатели“.
Двајцата, исто така, разговараа за широк спектар на прашања, соопшти Белата куќа, како енергетската безбедност и соработката и настаните на Блискиот Исток.
Овој состанок - прва посета на Овалната канцеларија на словенечки лидер во последните 18 години - е „особено важно наследство на администрацијата на Бајден“, рече Војчех Пжибилски, главен уредник на тинк-тенк Вишеград Инсајт со седиште во Варшава.
„Словенија е исто така главен чинител во развојот на другите земји од Југоисточна Европа од балканскиот регион, каде што САД инвестираат многу за да ја направат Европа цела и ослободена од војни и автократско владеење“, изјави тој за Гласот на Америка преку е-пошта. „Од геополитичка гледна точка, руското влијание и уште поважното кинеско влијание, вклучително и амбициите на Пекинг да биде доминантен играч во словенечкото пристаниште Копер, големо пристаниште на Јадранското Море, е важна позадина за дискусиите за економската безбедноста на Централна и Источна Европа“.
Знамето на Европската Унија
Аналитичарот Донатиен Руј од Центарот за стратегиски и меѓународни студии, преку е-пошта за Гласот на Америка изјави дека посетата на Голоб е „важно признание за придонесот на малата земја во трансатлантските односи, и како членка на НАТО и на ЕУ“.
Словенија, рече таа, го користи своето ротирачко претседавање со Советот за безбедност на ОН за да ја поддржи Украина и е „сидро за регионот на Западен Балкан“ и наскоро би можела да одигра голема улога во насочувањето на напорите за проширување на Европската комисија.
Гласот на Америка ги праша претставниците на кампањата на поранешниот претседател Доналд Трамп дали планира да се сретне со Голоб за време на неговата посета, бидејќи поранешната прва дама Меланија Трамп е родена во Словени, но од кампањата не доби повратен одговор.