Поминаа десет години откако Обединетите нации прогласија меѓународен ден за ставање крај на неказнивоста за злосторствата врз новинарите. Но, за тоа време, речиси 80% од убиствата на новинари ширум светот остануваат нерешени, според новиот извештај.
Помеѓу септември 2013 година - годината кога ОН го прогласија 2 ноември за Меѓународен ден за ставање крај на неказнивоста на злосторствата против новинарите - и август 2023 година, 261 новинар беа убиени поради нивната работа.
Од тие убиства, никој не е повикан на одговорност за 204 случаи, или повеќе од 78%, рече Комитетот за заштита на новинарите, во својот годишен глобален индекс за неказнивост.
„Неказнувањето на убиствата на новинарите продолжува да биде вкоренет предизвик, а тоа е првенствено затоа што недостига политичка волја на локално ниво. Истрагите се или непостоечки или несоодветни“, рече Џипси Гилен Кајзер, директор за застапување и комуникации на Комитетот за заштита на новинарите.
Убиството е крајната форма на цензура
Индексот, објавен во вторникот, ги следи нерешените убиства на новинари. Извештајот вклучува земји со најмалку пет нерешени убиства во текот на изминатите 10 години.
„Убиството е крајната форма на цензура. Брзите, транспарентни, независни локални истраги се од клучно значење, а политичката волја може да го промени курсот на правдата за да се запре распространетата неказнивост во случаите на новинари убиени за нивната работа“, рече претседателката на Комитетот за заштита на новинарите, Џоди Гинсберг.
Тековната безбедносна криза на Хаити значи дека земјата сега е рангирана меѓу најлошите во светот во однос на неказнивоста во убиствата на новинарите. Комитетот за заштита на новинарите го вклучи Хаити на индексот за прв пат оваа година, рангирајќи ја островската држава на третото место на листата. Шест новинари се убиени на Хаити од 2019 година, соопшти Комитетот за заштита на новинарите.
„Причината зошто Хаити сега се најде на индексот за прв пат, и на трето место, е првенствено поради општото беззаконие што се случува таму. Не е ново што на Хаити убиваат новинари“, изјави Гилен Кајзер за Гласот на Америка од Њујорк.
„Но, првенствено, тие немаат кому да прибегнат, исто како и општата популација“, рече Кајзер.
Амбасадата на Хаити во Вашингтон не одговори на е-поштата на Гласот на Америка со барање за коментар.
Објавувањето на индексот доаѓа во особено смртоносен период за новинарите на Блискиот Исток, каде што најмалку 31 новинар се убиени во тековната војна меѓу Израел и милитантната група Хамас.
Тие смртни случаи, сепак, не беа вклучени во индексот на Комитетот за заштита на новинарите, бидејќи тие се надвор од периодот на известување на Комитетот за заштита на новинарите од септември 2013 до август 2023 година.
14 новинари биле убиени неказнето во Сирија
Сирија, која е на индексот веќе една деценија, оваа година го достигна првото место како земја со најлошо рекорд на неказнивост во светот. Во текот на изминатата деценија, 14 новинари биле убиени неказнето во Сирија, според Комитетот за заштита на новинарите.
Комитетот за заштита на новинарите ги пресметува нерешените убиства на новинари како процент од населението на една земја и ги брои убиствата за кои не се обезбедени пресуди.
Последиците од неказнивоста во убиствата на новинарите се двојни, рече Гилен Кајзер. Кога новинарите се убиени и никој не одговара, другите новинари може да се исплашат да ја завршат својата работа или да се самоцензурираат, додека потенцијалните сторители може да се охрабрат, додаде таа.
„Тоа е застрашувачки ефект, но исто така е и ефект на зајакнување“, рече таа.
„Патот до правдата може да биде долг и извитоперен - и за огромното мнозинство убиени новинари, тој воопшто не доаѓа“, се вели во извештајот.
Во меѓувреме, Сомалија исто така беше вклучена на индексот 16-та година. По осум години во најлошото рангирање, Сомалија падна на второто место оваа година како втор најлош престапник, со 11 новинари убиени во изминатата деценија.
Гилен Кајзер укажа на тековната несигурност во Сомалија, во голема мера предизвикана од милитантната група Ал Шабаб, за да го објасни континуираното присуство на Сомалија на индексот.
Амбасадата на Вашингтон во Сомалија не одговори на е-поштата на Гласот на Америка со барање за коментар.
Други земји на индексот се Јужен Судан, Авганистан и Мјанмар.
Но, неказнивоста не може да се смета за нестабилност на една земја, рече Гилен Кајзер, посочувајќи на релативно стабилни демократии како Мексико, Филипини, Бразил и Индија, кои исто така се на индексот.
„Ова се места кои навистина би можеле да одлучат да направат разлика“, рече Гилен Кајзер.
„И фактот што тие не го прават тоа ја пренесува истата порака, а тоа е дека новинарите се фер игра“, додаде таа.