Во услови на влошување на условите во Газа, генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш го обнови својот повик за хуманитарен прекин на огнот во палестинската енклава. Тој, исто така, повикува на безусловно ослободување на сите заложници киднапирани од милитантите на Хамас за време на нивниот напад врз јужен Израел на 7 октомври.
„Ништо не може да го оправда намерното убивање, повредување, мачење и киднапирање цивили од страна на Хамас, употребата на сексуално насилство – или неселективно лансирање ракети кон Израел и ништо не го оправдува колективното казнување на палестинскиот народ“, рече тој во понеделникот во Женева. Советот за човекови права на ОН беше отворен за шестнеделна седница.
Со оглед на кризата со која се соочува Газа, Гутереш рече дека се повикал на членот 99 за прв пат во неговиот мандат „да изврши најголем можен притисок врз Советот да направи се што е во негова моќ за да се стави крај на крвопролевањето во Газа и да се спречи ескалација“.
Израел презеде воена акција против Хамас откако во терористичкиот напад врз Израел загинаа 1.200 луѓе, според израелските податоци, и доведе до фаќање на околу 240 заложници. Додека десетици заложници беа ослободени за време на еднонеделниот прекин на огнот во ноември, Израел вели дека верува дека 30 заложници потоа или загинале или биле убиени во енклавата.
Министерството за здравство на Хамас во Газа соопшти дека израелската воена операција оставила повеќе од 29.780 мртви и околу 70.000 повредени.
Членот 99 од Повелбата на ОН му дозволува на генералниот секретар да го предочи Советот за безбедност на секое прашање кое, според негово мислење, може да го загрози одржувањето на меѓународниот мир и безбедност. Овој член е повикан само шест пати од создавањето на ООН во 1945 година.
Гутереш забележува дека неговата употреба на статијата не била доволна за да го разниша Советот за безбедност, кој останува „закочен и неспособен да дејствува по најзначајните прашања за мир и безбедност на нашето време“.
„Недостигот на единство на Советот за руската инвазија на Украина и за воените операции на Израел во Газа по ужасните терористички напади на Хамас на 7 октомври, сериозно - можеби фатално - го поткопа неговиот авторитет“, рече Гутереш.
„На советот му требаат сериозни реформи во неговиот состав и методи на работа“, рече тој, истакнувајќи дека меѓународното хуманитарно право е сè уште под напад, а хуманитарната помош за милиони Палестинци во Газа е недоволна.
„Рафа е сржта на операцијата за хуманитарна помош, а УНРВА (Агенција за помош и работа на ОН за Палестинците) е столбот на тие напори“, додаде Гутереш.
„Сеопфатната израелска офанзива врз градот не само што би била застрашувачка за повеќе од милион палестински цивили кои се засолнуваат таму – тоа ќе го стави последниот клинец во ковчегот на нашите програми за помош“, рече тој.
Рафа е област меѓу Појасот Газа и Египет и центар на грижа за безбедноста на палестинските цивили.
Повеќе од 10 земји, вклучително и Соединетите Американски Држави, го суспендираа финансирањето на палестинската агенција за помош откако Израел минатиот месец ја обвини УНРВА за врски со Хамас.
Денис Френсис, претседател на Генералното собрание на ОН, го повтори повикот на генералниот секретар за хуманитарен прекин на огнот и зголемена помош за Газа. Сепак, тој рече дека милиони луѓе во другите делови на светот, исто така, се во состојба на криза и имаат потреба од меѓународна помош. Тој рече дека не смеат да се заборават.
„Војната во Украина - сега во својата трета година - само се зацврсти, без видливи знаци на прекин на краток рок. Хаити западна во беззаконие, додека постојаното насилство низ Јемен, Судан, Мјанмар и на други места ја влоши ситуацијата со човековите права со се поголема загриженост“, рече Френсис.
„Во Сахел, влијанието на судирите и еколошките стресови доведоа до обновување на гладот, загрозувајќи го правото на храна и правилна исхрана за милиони луѓе“, рече тој.
Според Волкер Турк, висок комесар на ОН за човекови права, оваа седница на Советот се одржува „во време на сеизмички глобален шок. Конфликтите ги нарушуваат животите на милиони цивили и создаваат уште подлабоки раседни линии низ и меѓу нациите“.
Турк рече дека е вознемирен од обидите „да се поткопа легитимитетот и работата на Обединетите нации и другите институции. Тие вклучуваат дезинформации што ги таргетираат хуманитарните организации на ОН, мировниците на ОН и мојата канцеларија“, рече тој.
„ОН стана громобран за манипулативна пропаганда и жртвено јагне за неуспеси во политиката. Ова е длабоко деструктивно за општото добро и бесчувствително ги издава многу луѓе чии животи се потпираат на тоа“, рече тој.
Во текот на следните шест недели, советот ќе ги испита и расветли наводните прекршувања што се случуваат во сите региони во светот. Ќе води интерактивни дијалози за состојбите со човековите права на места како што се окупираните палестински територии, Источен Ерусалим, Авганистан, Еритреја, Мјанмар, Никарагва, Јужен Судан и Судан.
Советот, исто така, ќе ги разгледа тематските прашања како што се тортурата, исчезнувањата, слободата на вероисповед или верување и состојбата на децата во вооружени конфликти.
Во својот говор пред Советот, шефот на ОН Гутереш предупреди дека светот се соочува со криза со човековите права.
„Ширум светот, насилството се зголемува, а кршењата на човековите права поврзани со конфликти се шират... Не можеме, не смееме да се вкочаниме од ужасните и повторени прекршувања на меѓународното хуманитарно право и човекови права“, рече тој.
За да ги поддржи државите во исполнувањето на нивните обврски според меѓународното право, Гутереш рече дека тој и шефот за права на ОН, Волкер Турк, започнуваат системска Агенда за заштита на Обединетите нации.
„Според оваа агенда, Обединетите нации, низ целиот спектар на нашата работа, ќе дејствуваат како еден за да ги спречи прекршувањата на човековите права и да ги идентификува и да одговори на нив кога ќе се случат“, рече тој.