Израел повика за нови санкции против Иран како дел од одговорот на иранската војска и некои од нејзините сојузници кои извршија воздушен напад без преседан врз еврејската држава.
Израелскиот министер за надворешни работи, Израел Кац, на социјалните мрежи изјави дека разговарал со повеќе од 30 земји за да се заложи за санкции против ракетната програма на Иран и за прогласување на иранската Револуционерна гарда (ИРГЦ) за терористичка организација.
Соединетите Држави се една од неколкуте земји кои веќе ја означија ИРГЦ како терористичка група. Од октомври, САД воведоа неколку рунди санкции насочени кон иранската програма за балистички ракети, бидејќи санкциите на ОН истекоа.
Израел, исто така, се чини дека е наклонет да бара мерка за одмазда на воен план, и покрај молбите на светските лидери за деескалација на ситуацијата.
Израелските воени претставници во понеделникот рекоа дека Техеран мора да ја плати цената за саботниот бараж од околу 350 проектили и беспилотни летала, од кои многумина беа лансирани од иранска почва.
Иранскиот напад „ќе биде проследен со одговор“, рече началникот на израелската војска, генерал-полковник Херзи Халеви.
„Иран ќе се соочи со последиците за своите постапки“, рече тој, говорејќи од воздухопловната база Неватим во јужен Израел.
Израелските воени претставници не објаснија како би можел да изгледа тој одговор, иако портпаролот на израелските одбранбени сили, контраадмирал Даниел Хагари рече дека ќе дојде „во моментот кога ние ќе го избереме“.
Тешката израелска реторика доаѓа дури и кога нивниот најжесток поддржувач, Соединетите држави, го повика Израел да покаже воздржаност, тврдејќи дека неуспехот на иранските беспилотни летала и ракетниот бараж да нанесат голема штета сам по себе беше огромна победа.
„Прилично е јасно дека Иран упати над 300 воздушни закани и 99% од нив беа соборени“, рече прес-секретарот на Пентагон, генерал-мајор Пет Рајдер.
Белата куќа во понеделникот беше уште построга.
„Израел денес е во многу посилна стратешка позиција отколку што беше пред само неколку дена“, им рече на новинарите портпаролот на Белата куќа за национална безбедност Џон Кирби, истакнувајќи го опсегот на земји што му помогнаа на Израел.
Велика Британија, Франција, Јордан и Саудиска Арабија се здружија со САД и Израел за да ги соборат иранските ракети и беспилотни летала.
„Пофалената ракетна програма на Иран, нешто што го користеше за да му се закани на Израел и регионот, се покажа како многу помалку ефикасна“, рече Кирби.
„Одбраната на Израел од друга страна се покажа дури и подобра отколку што многумина долго претпоставуваа“, додаде тој.
Пентагон доцна во понеделникот соопшти дека американскиот секретар за одбрана Лојд Остин „ја повторил цврстата поддршка на САД за одбраната на Израел и ја потврдил стратешката цел за регионална стабилност“ додека разговарал со израелскиот министер за одбрана Јоав Галант.
Високи американски функционери рекоа дека иранскиот напад врз Израел, прв од иранска почва, вклучува повеќе од 110 балистички ракети, 30 крстаречки ракети и повеќе од 150 еднонасочни, експлозивни воздушни беспилотни летала.
Тие рекоа дека иранските прокси сили во Ирак, Сирија и Јемен исто така учествувале во нападот.
Иран, кој го опиша нападот во саботата како успешен, рече дека тоа е одговор на осомничениот израелски воздушен напад врз комплексот на неговата амбасада во Сирија на 1 април, во кој загинаа седум офицери на Иранската револуционерна гарда, вклучително и двајца високи команданти.
Некои официјални лица од Турција, Јордан и Ирак во неделата рекоа дека Иран предвреме ги споделил предупредувањата за нападот за да избегне масовни жртви и да спречи понатамошна ескалација на непријателствата.
Но, портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи ги отфрли таквите тврдења за време на прес-конференцијата во Техеран во понеделникот, велејќи: „Немаше однапред договор меѓу нас и која било друга страна“.
Американските власти, исто така, ги оспорија извештаите дека нападот од Техеран требаше да биде симболичен.
„Го видов известувањето дека Иранците сакале да пропаднат, дека овој спектакуларен и срамен неуспех е целосно дизајниран“, рече Кирби, нарекувајќи ги таквите тврдења „категорично лажни“.
„Со оглед на размерите на овој напад, намерата на Иран беше јасно да предизвика значително уништување и жртви“, рече Кирби.
„Целта беше да се пробијат што е можно повеќе од нив (ракети и беспилотни летала) преку одбраната на Израел“, додаде Кирби.
И покрај намерата на Иран, американскиот претседател Џо Бајден му порача на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху дека САД нема да учествуваат во ниту една израелска контраофанзива против Иран.
Но, различни американски функционери во понеделникот рекоа дека поддршката на Вашингтон за Израел во лицето на иранската агресија останува „железна“ и дека американските воени средства поставени во регионот за да се спротивстават на иранскиот бараж остануваат на место доколку Техеран повторно се обиде.
Сепак, постои загриженост дека иранскиот напад и потенцијалниот израелски одговор може да предизвикаат поширок регионален конфликт.
„Ги повикуваме сите страни на воздржаност“, рече ирачкиот вицепремиер Мухамед Али Тамим за време на посетата на американскиот Стејт департмент во Вашингтон во понеделникот.
„Се надеваме дека ескалациите и тензиите во областа ќе завршат“, рече Тамим, додавајќи дека Ирак не сака да го види регионот „вовлечен во поширока војна што ќе ја загрози меѓународната безбедност и безбедност“.
Европските претставници, исто така, повикаа на претпазливост.
„Ние сме на работ на карпата и мораме да се оддалечиме од него“, изјави за шпанската радио станица Онда Серо, високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Жозеп Борел.
„Мораме да газиме на сопирачките и да ја смениме брзината во рикверц“, рече Борел.
Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека неговата влада ќе стори се за да избегне ескалација на ситуацијата меѓу Израел и Иран.
Зборувајќи за француските медиуми БФМ-ТВ и РМЦ, Макрон, исто така, го повика Израел да продолжи да ја изолира Иран наместо ескалација.
Белата куќа подоцна во понеделникот потврди дека тие напори се веќе во тек, при што членовите на Групата седум водечки индустријализирани земји или Г7 веќе работат на нова рунда санкции насочени кон индустриите кои ги поддржуваат ракетните програми на Иран.
Г7 ги вклучува Велика Британија, Канада, Франција, Германија, Италија, Јапонија и САД.
Некои информации беа дадени од Асошиетед прес и Ројтерс.