САН ДИЕГО/ВАШИНГТОН - Двајца припадници на американската морнарица кои наводно шпионирале за Кина се појавија во одделни федерални судови во Калифорнија на сослушувања за притвор, неколку дена откако беа уапсени и обвинети за давање чувствителни владини информации на разузнавачки службеници од Народна Република Кина.
Во одделни случаи објавени заедно на 3 август, Одделот за правда рече дека полицаецот од втора класа Џинчао „Патрик“ Веи (22) бил обвинет за шпионажа, а полицаецот Венхенг „Томас“ Жао (26) бил обвинет за пренесување информации до разузнавачите на НР Кина. Останува нејасно дали биле во контакт со истиот кинески разузнавач.
Осомничените, кои се родени во Кина, се натурализирани американски државјани.
Според судските документи, тие наводно добивале пари во замена за да и дадат на Кина информации за технологиите што ги користеле на работа и за претстојните операции на морнарицата, вклучително и меѓународни воени вежби и радари.
Според ABC News, на Жао му била одбиена кауција за време на неговото сослушување за притвор во вторникот наутро во Лос Анџелес. Судијата рече дека го сметал Жао како ризик да се даде во бегство и опасност за заедницата и му одредил притвор. Адвокатот на Жао, Ричард Голдман, изјави дека постојат индиции дека Жао верувал дека има работа со инвестициски оперативец, а не со агент на Кина.
Во Сан Диего, на Веи, исто така, му беше одбиена кауција откако судијата пресуди дека постои ризик тој да се даде во бегство и оти претставува опасност за заедницата, пренесе ABC News. Адвокатот на Веи, Џејсон Конфорти, тврдеше дека Веи не е опасност за заедницата и „повеќе нема пристап до информации“.
И двајцата пред суд се појавија на 3 август. Според ABC News, се изјасниле дека не се виновни по обвиненија. Веи повторно во суд треба да се појави на 21 август, додека Жао на 26 септември.
Портпаролот на кинеската амбасада во САД, Лиу Пенгју, во писмена изјава за Гласот на Америка одговори:
„Не сум запознаен со деталите за случајот. Во последниве години, американската влада и медиумите честопати навлегуваа во случаи на „шпионажа“ поврзани со Кина. Кина цврсто се противи на неоснованите клевети и оцрнување на Кина од страна на САД“.
Помошникот јавен обвинител на САД, Метју Олсен од дивизијата за национална безбедност при Одделот за правда, во соопштението на 3 август рече дека двајцата морнари „се обвинети за прекршување на обврските што ги презеле за заштита на САД и за предавство на јавната доверба, во корист на Владата на НР Кина“.
Во истото соопштение, помошникот директор на ФБИ Сузан Тарнер рече:
Воените информации може сериозно да ја загрозат националната безбедност на САД.Сузан Тарнер, ФБИ.
„НР Кина го компромитира ангажираниот персонал за да обезбеди чувствителни воени информации кои може сериозно да ја загрозат националната безбедност на САД“.
Веи беше уапсен на 2 август под обвинение за шпионажа додека пристигнал на работа во поморската база Сан Диего. Тој беше обвинет за испраќање информации за националната одбрана на разузнавач на НР Кина.
Според обвинението, на Веи му пристапил разузнавач на НР Кина во февруари минатата година, кога бил во процес на добивање американско државјанство. Тој наводно продавал информации за „U.S.S. Essex“ и други бродови на морнарицата, особено фотографии, видеа и документи кои се однесуваат на бродовите на американската морнарица и нивните системи на управување.
Неговиот управител, наводно, му честитал откако добил државјанство.
Жао работел во поморската база Вентура округот во Порт Хунеме, Калифорнија и имал безбедносен сертификат од САД.
Според обвинението на големата порота напишано на 13 страници и испратено до Окружниот суд на САД во Централниот округ на Калифорнија, Жао наводно пренел чувствителни информации на САД, вклучително фотографии и видеа на офицер на НР Кина. Во нив биле вклучени и оперативни планови за голема воена вежба на САД во Индо-пацифичкиот регион и електрични дијаграми и нацрти за радарски систем стациониран на воена ваза на САД во Окинава, Јапонија. Во замена, наводно добил 14 866 долари.
Според профилот на Линкедин на Жао, неговиот мајчин јазик е кинескиот, а неговото работно искуство во САД започнува од јануари 2016 година како туристички агент. Тој се приклучил на американската морнарица во април 2017 година и започнал училиште на Американскиот воен универзитет во 2020 година. Подоцна станал инструктор во Одделот за поморска архитектура на САД во 2023 година.
Гласот на Америка се обрати до Американскиот воен универзитет, но не доби одговор до моментот на објавување на оваа сторија.
Семејството на Жао живее во паркот Монтереј, Калифорнија. Имотот е поделен на два дела со предна и задна куќа. Знакот „Внимавајте куче“ висеше на оградата кога репортерот на Гласот на Америка го посети на 3 август.
Кога репортерот на Гласот на Америка пристигнал на вратата, една жена излезе надвор и му рекла на новинарот да не фотографира.
Заминете веднашЖителка на Монтереј.
„Нема да одговорам на ниту едно од вашите прашања. Ве молам заминете веднаш“, рече таа.
Неколку соседи за Гласот на Америка изјавија дека ретко го гледале семејството.
Роки Џанг, жител на паркот Монтереј, за Гласот на Америка изјави дека наводите покажуваат како Кина ги шпионира американското воено разузнавање.
„Америка е слободна земја, луѓе од целиот свет можат да дојдат овде, а некои луѓе ќе ја злоупотребуваат слободата за да крадат разузнавачки податоци“, рече тој. „Дојдов од Кина, а сега сум државјанин на САД. Ова е моја држава.“
Тој додаде дека не сака САД да се соочат со политички или воени закани од Кина.
Џанг рече дека обвиненијата за шпионирање против Жао и Веи значително влијаат на луѓето од кинеско потекло во САД. Со текот на времето, другите луѓе би помислиле дека сите Кинези се како нив, рече тој. Стравува дека Кинезите, па дури и другите Азијци ќе ги третираат поинаку од кој било друг Американец.
„Всушност, повеќето Кинези се добри луѓе со бистар ум и не би направиле такво нешто“, рече тој.