„Сакам само моите деца да живеат во мир“, вели младата Сиријка Ајса, мајка на двогодишните близнаци Мустафа и Абумалик, додека трпеливо чекајќи во редот за влез во Транзитниот камп покрај Гевгелја, се обидува да направи малку сенка над главчињата на децата. „Преведувачот“ од редовите на нејзините сопаталци од мигрантската колона, се обидува да ми ги преведе десетиците арапски зборови кои таа брзо го изговара. Според него, таа и нејзиниот сопруг, навреме го напуштиле родниот Алипо во Сирија, и заминале за Турција, каде живееле неколку месеци. Откако разбрале за можноста да заминат за Германија, платиле за брод до Грција, а оттаму, по една недела патување, грчките власти ги спровеле до македонската граница. Ајса и сопругот ги пополнија документите со кои во белите контејнер-бараки ќе бидат регистрирани, и по кус престој во кампот, ќе заминат со возови или автобуси, кон македонско-српската граница. Оттаму, по престој во кампот во Прешево, ќе продолжат за српско-унгарската граница, па кон Австрија и крајната, најпосакувана дестинација – Германија.
На прашањето зошто сакаат да заминат токму во Германија, Асја и сопругот во глас одговараат дека таму ќе им дадат шанса да работат, и покажувајќи кон нивните близнаци, кои молчејќи не гледаат, едниот од количката, другиот од прегратката на сопатник од редот, мирно да живеат. И ме прашуваат, дали јас како новинар, имам некоја друга земја - како предлог за спас. Или, било каква друга препорака, за нивната иднина. Си заминувам молчејќи и одмавнувајќи со главата.
Полицајците велат дека само денес до пладне, границата ја преминале околу 1.500 мигранти. Граница. Македонски полицајци, празен простор лево и десно од пругата, на кој се уште стои граничниот камен на некогашната држава - СФРЈ, па грчки полицајци, зад кои е првиот контингент нови бегалци. Уште подалеку, на железничката станица во Идомени, во Грција, под силното сонце, се оцртуваат контури, на стотици, илјадници лица, кои грчките полицајци во контингенти од по педесетина – сто луѓе ќе ги пропуштаат во текот на целиот ден. Македонскиот колега мавнува со рака или свирнува, а потоа викнува: „Колега, ОК!“. И, неговиот грчки пандан ја дава дозволата...
Преку пругата – мигрантите влегуваат во Македонија. Поминуваат покрај припадниците на „обичната“ и на воената полиција. Со фоторепортерот, одиме со едниот контингент, рамо до рамо со очајните луѓе, од границата кон кампот. Патот е распослан со работите кои мигрантите ги фрлале зад себе, како лушпи од поранешните животи кои бегајќи ги напуштиле и кои останале некаде далеку зад нив. Торби, шатори, јакни, искинати патики, шишиња, шешири... На шпалирот од лозјето на левата страна, виси и едно ќебе и бебешки алишта... Од десната страна, локални „бизнисмени“ им продаваат вода, банани, цигари... Ги примаат сите валути од патот на очајниците. Турски лири, грчки драхми, но сепак, преферираат долари и евра.
Испотените мигранти главно молчат. Некои се насмевнуваат, некои се намуртени, но ретко кој сака да зборува. Особено не во објектив на камера или пред микрофон. Забрзуваат кон сенките во кампот. Под тендата на УНХЦР ги дочекуваат македонски волонтер и негова германска колешка. Тој ги поздравува со „Селам алејкум“ и на арапски јазик им ги објаснува „правилата на игра“ додека се на македонска територија. Водачот на групата, слуша, преведува дообјаснува...
Македонските полицајци, исто така, не сакаат да се фотографираат и да зборуваат пред микрофон. Само припадниците на пограничната полиција, локалци, не претставувајќи се, не молат да не создаваме негативна слика за нив, во домашната и во светската јавност. Како на земјаци, ни се жалат дека се и тие незаобиколлив дел од мигрантската трагедија, дека се само обични луѓе кои ги оставиле семејствата за со денови, во деноноќни смени, да дежураат на границата, да се обидуваат да внесат каков-таков ред. И тие се испотени, и велат дека не знаат дали е полошо кога врне како претходните два дена,или кога пече сонцето, како денес. И од искуство ни најавуваат дожд за попладнето и ноќта, кога очекуваат нов бран...
Обидувајќи се да ги препознаам лицата на Мустафа и Абумалик во колоната која остана зад нас, им довикнувам на младите припадници на УНХЦР дека ќе се видиме попладнето. Тие ми одвраќаат дека секако се тука. И дека ќе бидат тука, се додека течат реките луѓе од Грција....