ТОКИО/ПЕКИНГ – Јапонските сили за самоодбрана во средата за првпат испловија низ Тајванскиот теснец, во историски потег што го налути Пекинг и ја одбележа последната расправија меѓу соседите кои меѓусебно се обвинуваат за ескалација на тензиите во регионот.
Јапонскиот весник „Јомиури“ денеска објави дека разурнувачот на СДФ „Сазанами“ влегол во Тајванскиот теснец од Источното Кинеско Море во средата наутро за да испрати порака до Пекинг, поминал повеќе од 10 часа пловејќи кон југ за да го заврши преминот.
Транзитот беше спроведен заедно со поморски бродови од Австралија и Нов Зеланд, пишува весникот, цитирајќи повеќе владини извори. Се додава дека морнарицата на трите нации треба да одржи заеднички вежби во Јужното Кинеско Море почнувајќи од денеска.
Главниот секретар на јапонскиот кабинет Јошимаса Хајаши одби да коментира, истовремено изразувајќи загриженост за зголемената воена активност на Кина во регионот.
„Имаме силно чувство на криза дека повредите на воздушниот простор се случуваат едно по друго во краток временски период“, рече тој на редовната прес-конференција. „Ќе продолжиме да ја следиме ситуацијата со силен интерес.
Јапонија одговори на засилената кинеска воена активност со зајакнување на одбраната, за која вели дека има за цел да го одврати Пекинг од употреба на воена сила за да ги поттикне своите територијални претензии во регионот.
Лин Џијан, портпарол на кинеското Министерство за надворешни работи, го критикуваше пасусот, велејќи дека тоа е спротивно на взаемното разбирање на принципот на една Кина.
„Кинеската страна е внимателна за политичките намери на јапонската страна и поднесе изјави“, рече тој на прес-конференција.
„Ја повикуваме јапонската страна да ја почитува својата посветеност за тајванското прашање, да биде внимателна со зборови и дела и да се воздржи од попречување на кинеско-јапонските односи и мирот во Тајванскиот теснец.“
Весникот „Јомиури“ објави дека јапонските одбранбени сили досега избегнувале да пловат низ водите за да не го вознемират Пекинг, кој вели дека само тој има суверенитет и јурисдикција над теснецот. Кина тврди дека Тајван е нејзин.
Министерството за одбрана на Тајван денеска алармираше за обновен пораст на кинеската воена активност околу островот и вежби со жив оган. Тајванската влада ги отфрли тврдењата за суверенитет на Кина.
Американската морнарица и другите периодично минуваат низ Тајванскиот теснец за да бараат „слобода на навигација“. Германската морнарица, исто така, направи транзит овој месец за првпат по две децении, демонстрирајќи ја решителноста на Берлин да застане со западните сојузници.
Нов Зеланд соопшти дека нивните поморски бродови и на Австралија вчера пловеле низ Тајванскиот теснец, опишувајќи го тоа како рутинска активност во согласност со меѓународното право. Јапонија не беше спомната.
Запрашан за тие активности, портпаролот на кинеското МНР, Лин, рече: „Ќе одржиме висок степен на будност против секој чин што може да го загрози суверенитетот и безбедноста на Кина“.
Вчера Пекинг соопшти дека успешно извршил ретко лансирање на интерконтинентална балистичка ракета во Тихиот Океан, додека лидерите на групата „Квад“ на Австралија, Индија, Јапонија и САД минатата недела ги проширија заедничките безбедносни чекори во водите на Азија поради заедничката загриженост за Кина.